یکی از بسترهای مهم شناختی در حوزة زبان¬شناسی شناختی و استعاره¬های مفهومی مناظرات و دیالوگ¬های رد و بدل شده میان طرف¬های گفت و گوست. توجه به محتوای شکل¬گرفته، برجسته¬سازی و تکرار و بسامد زبانی می¬تواند ما را به سمت هدف¬مندی و محورسازی مناظرات هدایت کند. این پژوهش به یکی از قصاید شعر فارسی از پروین اعتصامی با عنوان «مور و مار» پرداخته است و با روش تحلیلی-توصیفی و از رهگذر مفهوم¬سازی شناختی سعی کرده است تا طرح¬واره¬های مفهومی و محوریت مناظرات میان این دو موجود را دریابد. در مقالة حاضر سعی کرده¬ام تا از میان نظریه¬های شناختی متفاوت مطرح شده، از رهگذر نظریة شناختی لیکاف و جانسون نگاهی تازه از مفهوم¬سازی ارائه دهم. آن¬چه بدست آمد در متن قصیده که انسجامی و نظام مند است مفاهیم متعدد انتزاعی تنها با یک مفهوم عینی منطبق می¬شود؛ به بیان دیگر هر کدام از دو موجود: مور و مار که منابع عینی و حوزه¬مبدأهای عینی روایت هستند و چهره¬ای تمثیلی به خود گرفته اند، از نظر ادراکی و شناختی مفاهیم متعدد انتزاعی را در بر می گیرند. مفاهیمی مانند ناتوانی، مرگ، حقارت، ظلم، بددلی و .... نیز برخی مفاهیم انتزاعی شناختی درون حوزه¬مبدأ جاندار مثبت و برخی منفی¬اند. محوریت مفهومی داستان نیز مفهوم انتزاعی ناتوانی است.