این مقاله به بررسی بدفهمی‌های رایج دانش‌آموزان در مفاهیم زیست‌شناسی و شیمی در کتب علوم تجربی دوره دوم ابتدایی پرداخته است. آموزش علوم تجربی در مقطع ابتدایی یکی از مهم‌ترین ارکان آموزشی است که می‌تواند بنیان علمی دانش‌آموزان را برای سال‌های آتی شکل دهد. با این حال، یکی از چالش‌های اساسی در این مسیر، بدفهمی‌هایی است که دانش‌آموزان در مواجهه با مفاهیم علمی با آن‌ها روبه‌رو می‌شوند. این بدفهمی‌ها می‌توانند بر اثر عوامل متعددی از جمله نحوه ارائه مطالب درسی، روش‌های تدریس معلمان، و دانش قبلی دانش‌آموزان شکل بگیرند.در پژوهش‌های مختلف، بارها به این نکته اشاره شده است که بدفهمی‌های علمی نه‌تنها به یادگیری نادرست مفاهیم منجر می‌شوند، بلکه می‌توانند اثرات بلندمدتی بر درک و تحلیل دانش‌آموزان در سطوح تحصیلی بالاتر داشته باشند. در این میان، کتب درسی علوم تجربی به عنوان یکی از منابع اصلی آموزش در مقطع ابتدایی، نقش بسزایی در شکل‌دهی این بدفهمی‌ها دارند. به‌ویژه در مفاهیمی همچون زیست‌شناسی و شیمی، که از پیچیدگی‌های خاصی برخوردارند، بدفهمی‌های علمی به‌وفور مشاهده می‌شود. این مقاله با هدف شناسایی و تحلیل این بدفهمی‌ها به بررسی محتوای کتب علوم تجربی پرداخته است. برای این منظور، از روش‌های مختلفی از جمله تحلیل محتوای کتاب‌های درسی، مصاحبه با معلمان علوم تجربی و بررسی نتایج پژوهش‌های پیشین استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که برخی از مفاهیم زیست‌شناسی مانند تنفس گیاهان و تغذیه، و نیز مفاهیم شیمی مانند ذرات سازنده مواد و تفاوت تغییرات فیزیکی و شیمیایی، از جمله موضوعاتی هستند که دانش‌آموزان به‌طور مکرر با بدفهمی در آن‌ها مواجه می‌شوند.در حوزه زیست‌شناسی، دانش‌آموزان اغلب به اشتباه فکر می‌کنند که گیاهان فقط در طول روز تنفس می‌کنند و در شب این فرآیند متوقف می‌شود. این بدفهمی به دلیل تأکید بیش از حد بر فتوسنتز در کتب درسی و عدم توضیح کافی در مورد تنفس سلولی در گیاهان شکل می‌گیرد. همچنین، مفهوم تغذیه به‌طور نادرست با صرفاً خوردن غذا توسط موجودات زنده معادل دانسته می‌شود، در حالی که تغذیه گیاهان نیز از طریق فتوسنتز انجام می‌گیرد. این بدفهمی‌ها می‌توانند مانع از درک صحیح دانش‌آموزان از فرآیندهای اساسی زیست‌شناسی شوند و درک آن‌ها را در مراحل تحصیلی بعدی دچار اختلال کنند.در درس شیمی، یکی از رایج‌ترین بدفهمی‌ها درک اشتباه از مقیاس ذرات زیراتمی مانند اتم‌ها و مولکول‌ها است.بسیاری از دانش‌آموزان تصور می‌کنند که این ذرات قابل مشاهده هستند و این تصور نادرست ممکن است از تصاویر بزرگ‌نمایی شده در کتاب‌های درسی ناشی شود. علاوه بر این، مفهوم تغییرات فیزیکی و شیمیایی نیز به درستی درک نمی‌شود و دانش‌آموزان به‌طور معمول هرگونه تغییر در ظاهر یک ماده را به عنوان تغییر شیمیایی تلقی می‌کنند، در حالی که تفاوت‌های اساسی بین این دو نوع تغییر وجود دارد که نیازمند توضیح دقیق‌تر و جامع‌تر است.دلایل ایجاد این بدفهمی‌ها را می‌توان به چند عامل اصلی نسبت داد. اول، شیوه‌های تدریس ممکن است به‌گونه‌ای باشد که به‌جای روشن‌سازی مفاهیم، به ایجاد سردرگمی منجر شود. دوم، استفاده از تصاویر و نمودارهای ناکافی یا نادرست در کتاب‌های درسی می‌تواند منجر به درک نادرست دانش‌آموزان از مفاهیم علمی شود. سوم، عدم ارتباط مفاهیم جدید با دانش قبلی دانش‌آموزان ممکن است باعث شود که آن‌ها نتوانند مطالب جدید را به درستی درک کنند و به بدفهمی دچار شوند. در نهایت، این پژوهش نشان می‌دهد که برای بهبود یادگیری و درک صحیح مفاهیم علمی در دانش‌آموزان، باید به دقت بیشتری در تدوین و ارائه مطالب درسی در کتب علوم تجربی توجه شود. اصلاح محتوای کتب درسی، به‌روزرسانی روش‌های تدریس، و استفاده از ابزارهای آموزشی مناسب می‌تواند به کاهش بدفهمی‌های دانش‌آموزان و افزایش کیفیت یادگیری آنان کمک کند. پیشنهادات این مقاله شامل مواردی مانند توسعه منابع آموزشی تکمیلی برای معلمان، ارائه مثال‌های متنوع و کاربردی در کتب درسی، و استفاده از روش‌های آموزشی فعال و مشارکتی برای تدریس مفاهیم علمی است. این اقدامات می‌توانند نقش مهمی در کاهش بدفهمی‌های علمی و بهبود کیفیت آموزش علوم تجربی در دوره ابتدایی داشته باشند