داوری به‌عنوان یکی از روش‌های جایگزین حل اختلافات، نقش بسزایی در تسریع فرآیند عدالت و کاهش بار محاکم دارد. در ایران، این نهاد از حمایت‌های قانونی و فقهی برخوردار است، اما چالش‌ها و ابهاماتی در زمینه اجرای آن وجود دارد که ضرورت بررسی مبانی فقهی و حقوقی آن را افزایش می‌دهد. هدف این تحقیق، بررسی دقیق مبانی فقهی و حقوقی داوری در نظام حقوقی ایران، شناسایی چالش‌های موجود، و ارائه راهکارهایی برای رفع ابهامات و بهبود جایگاه داوری است. این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی انجام شده و با استفاده از منابع معتبر فقهی و حقوقی، به تحلیل مبانی نظری و عملی داوری پرداخته است. یافته‌های تحقیق نشان داد که داوری در فقه اسلامی و حقوق ایران جایگاهی معتبر دارد، اما چالش‌هایی مانند ابهام در قوانین، تفاوت‌های فقهی، و نبود نظارت کافی بر عملکرد داوران وجود دارد. شفاف‌سازی قوانین، ایجاد نهاد نظارتی مستقل، و تطبیق با استانداردهای بین‌المللی از جمله راهکارهایی است که می‌تواند به تقویت این نهاد کمک کند. لذا ایجاد وحدت رویه در تفسیرهای فقهی و حقوقی، بازنگری در قوانین مرتبط با داوری، و آموزش تخصصی برای افزایش آگاهی و شفافیت در این حوزه پیشنهاد می‌شود.