این پژوهش با هدف ارائه یک مدل پرلز شناسنامه دار سنجش و ارزشیابی پیشرفت سواد خوانایی بین المللی دانش- آموزان دوره دوم ابتدایی بر اساس خواندن داستان ادبی سیاوش و سودابه در شاهنامه فردوسی به روش ترکیبی تحلیلی- تطبیقی و پیمایش در سال 1404-1403 انجام شده است. روش گردآوری اطلاعات روش کتابخانه ای و ابزار اندازه گیری نمون شناسنامه داستان های ادبی پرلز بوده است. آزمون پرلز ابزاری بین‌المللی است که برای ارزیابی پیشرفت سواد خواندن دانش‌آموزان در سطوح ابتدایی با هدف سنجش توانایی دانش‌آموزان در درک متن، تفسیر اطلاعات و قضاوت در مورد متون طراحی شده است. در این مدل ابداعی ایرانی پرلز نتایج واکاوی داستان سیاوش و سودابه نشان داد که 20 پرسش پایانی سنجش و ارزشیابی پیشرفت سواد خواندن دانش آموزان در زمینه تحقق مؤلفه¬ های فرآیندهای توانایی درک مطلب پرلز (استنباط های مستقیم، تمرکز و بازیابی اطلاعاتی، تفسیر و تلفیق ایده ها و اطلاعات و بررسی و ارزیابی محتوا) به ترتیب 30، 20، 30 و 20 درصد فراوانی نسبی داشته اند. و پرسش ها دارای شناسنامه پرلز (با موضوع مشخص) بوده اند. همچنین اهداف طرح هر پرسش، و نوع فرآیند درک مطلب در سنجش و ارزیابی کاملاْ مشخص بوده است که جامعیت پرلز سؤال های خلق شده را تأیید می کند. و ذهن یادگیرنده را در فرایند یادهی- یادگیری وادار به فکر کردن، مرور ذهنی و تأمل در متن و واکاوی مطلب می نماید. داستان های شاهنامه به ویژه داستان های مبتنی بر استاندارد پرلز سبب تقویت درک مطلب کودکان، بهبود خلاقیت و تخیل کودکان، آشنایی کودکان با مفاهیم، ارزش ها و آداب و رسوم و فرهنگ ایرانی، تقویت مهارت های حل مسئله و توسعه مفاهیم و ارزش های مهم اخلاقی (شجاعت، وفاداری، عدالت، مهربانی، راستگویی، ایثار، درایت، همدردی، همدلی و غیره) می شوند. داستان ساده و تصویری سیاوش و سودابه می تواند به کودکان کمک کند تا با مفاهیم مهمی مانند راستگویی، صبوری، تواضع، ایمان به خدا، پاکی نفس و شجاعت آشنا شوند. رسم نمودار آنالیز توصیفی شناسنامه پرلز پرسش های پایانی داستان با Ms.Excel 2013 انجام شد.