ایرانیان در طول تاریخ تربیت و اخلاقیات را به عنوان با ارزش ‌ترین خصوصیات یک فرد بر می ‌شمردند. در ابتدا تربیت و آموزش بر مبنای اصول اولیهزندگی، طبیعت و جغرافیای محیط انجام می ‌گرفت. به تدریج در قرون و اعصار مختلف، وابسته به اوضاع و شرایط کشور و حکومت ‌ها و قوانین مختلف، شیوه ‌ آموزش و پرورش نیز دستخوش تغییراتی شد. این تحولات و دگرگونی ‌ها، آموزش و پرورش را به عنوان سرمنشاء و نقطه ‌ تبلور فرهنگ یک جامعه قرار داد که به وسیله آن می ‌توان قدرت تفکر و خلاقیت نهفته در یک کشور را شکوفا کرد.
در ایران از هزاره پیشین تا عصر كنونی، بازگو كنندة این واقعیت است نهاد آموزش و پرورش در ایران باستان به ویژه در دوره هخامنشیان و ساسانیان متأثر از دو عامل حكومت و خاستگاه اجتماعی اقتدارطلبان جامعه بوده است. ماهیتی محافظه‌كارانه و خصلتی طبقاتی داشته و نحوه تربیت و تعلیم خصوصی و خانوادگی در میان طبقات مرفه و اشرافی معمول بوده است؛ اما سازمان رسمی برای اداره امور آموزش و پرورش عامه وجود نداشته است. دوران صفویه فرایند تعلیم و تربیت تحت الشعاع مرام و عقاید مذهبی در آن عصر نیرومندترین عامل وحدت و یگانگی فرهنگ بود، قرار گرفت.