در دنیای امروز، ناسیونالیسم افراطی، توانایی تفکر بی‌طرفانه را از برخی از اقشار جامعه به خصوص نوجوانان گرفته است. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی مصادیق ذوالقرنین، بدون جهت‌گیری‌های ملی‌گرایانه در اشعار شاعران برجسته، به خصوص سعدی شیرازی است. روش نمونه گیری در این پژوهش، نمونه‌گیری هدفمند (قضاوتی) است، نمونه گیری هدفمند یکی از طرح‌های نمونه‌گیری غیراحتمالی است. در بعضی از امور، نمونه‌گیری جامع و کامل میسر نیست و تحقیق به جامعه یا نمونه‌ای که در دسترس است محدود می‌شود. در این روش بخشی از افراد (شاعران و فلاسفه) بر مبنای قضاوت پژوهشگر به عنوان نمونه انتخاب می‌شوند.ازمهمترین یافته‌ها و دستاورد‌های پژوهش حاضر ، بررسی جامع و کامل شخصیت تاریخی ذوالقرنین و فرضیات ارائه شده در این خصوص و واکاوی قراین و ادله‌ای است که نشان از تطابق ذوالقرنین با کوروش و اسکندر مقدونی دارد؛ در همین راستا نظر سعدی شیرازی مبنی بر اینکه اسکندر همان ذوالقرنین قرآن است، مورد بررسی
قرار می گیرد.