نوع استفاده و کاربرد واژگان در شعر معاصر، با آنچه در شعر قدیم رایج بود، تفاوت‌های بنیادی پیدا کرده است. واژة «شب» در شعر سنّتی معمولا در همان معنای حقیقی خود به کار گرفته می‌شد؛ اما معنای واژة «شب» در شعر معاصر دگرگون شد و به نمادی تبدیل شد تا شاعر از آن برای بیان دغدغه‌های درونی، دردها و اوضاع نا به سامان جامعه بهره گیرد. در اشعار نیما یوشیج، واژة «شب» به طور مکرر به عنوان نماد و استعاره‌ای برای معانی مختلف به کار می‌رود. شب در شعر نیما گاه نمادی از ظلمت، ناپیدایی و رنج است که با زندگی فردی و اجتماعی انسان‌ها پیوند خورده است. همچنین شب می‌تواند نشانه‌ای از مرگ، سکوت یا بحران‌های روحی باشد. در برخی از آثار نیما «شب» به عنوان زمانی برای تفکّر، بازاندیشی و گاهی بیداری ذهنی نیز مطرح می‌شود. نیما به واسطة تصویر سازی‌های خاص خود، شب را نه‌تنها به عنوان یک پدیدة طبیعی، بلکه به عنوان یک فضای ذهنی و فلسفی بررسی کرده است. در مجموع «شب» در شعر نیما به جنبه‌های مختلف زندگی، رنج و آگاهی انسان‌ها اشاره دارد و از آن برای انتقال مفاهیم عمیق‌‌تری دربارة شرایط انسانی و اجتماعی بهره برده است. هدف از نوشتن این پژوهش رسیدن به پاسخ این سوال است که قصد و نیت نیما یوشیج برای استفاده از واژة «شب» در اشعار خود چه بوده است تا بتوانیم مضامین و مفاهیم مختلف واژة «شب» را در اشعار او درک کنیم.