زمینه: ایمنی هومورال به عنوان شاخه اصلی ایمنی اکتسابی، نقش حیاتی در تولید آنتی بادی توسط لنفوسیتهای B دارد. اختلالات مرتبط با تنظیم نادرست این سیستم، منجر به افزایش حساسیت به عفونتها یا بیماریهای خودایمنی میشود. با وجود پیشرفتهای پزشکی مدرن، درمانهای رایج اغلب فاقد اثربخشی کافی یا همراه با عوارض جانبی هستند. ترکیبات گیاهی با سابقه طولانی در پزشکی سنتی، پتانسیل بالایی برای تعدیل هدفمند پاسخ ایمنی هومورال دارند.
هدف: این مطالعه به بررسی شواهد علمی اثرات تعدیل کننده ترکیبات گیاهی بر ایمنی هومورال، با تمرکز بر کاربردهای ایمونوتراپی میپردازد.
روشها: با مرور منابع طب سنتی ایرانی و متون پزشکی مدرن، ۷۱ گیاه دارویی با ویژگیهای «خشکی مزاج»، «قابضیت» و «منعقدکنندگی» شناسایی شد. اثرات این گیاهان در چهار سطح پره بیوتیک، تحریک مستقیم/غیرمستقیم لنفوسیتهای B و سرکوب ایمنی تحلیل شد.
یافته ها: ترکیبات گیاهی نظیر شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra)، اکیناسه (Echinacea)، و زردچوبه (Curcuma longa) از طریق مکانیسمهای متنوعی مانند تعدیل میکروبیوتای روده، فعالسازی سلولهای B، تنظیم سیتوکینها و مهار فاکتورهای التهابی (مانند NF-κB)، پاسخ هومورال را تنظیم میکنند. همپوشانی قابل توجهی بین یافته های طب سنتی ایرانی و چینی در استفاده از گیاهانی مانند جینسنگ (Panax ginseng) و زعفران (Crocus sativus) مشاهده شد.
نتیجه گیری: ترکیبات گیاهی با اثرات چندلایه بر ایمنی هومورال، گزینه های امیدوارکننده ای برای درمان اختلالات ایمنی هستند. ادغام این شواهد با مطالعات بالینی پیشرفته میتواند به توسعه درمانهای ایمونوتراپی شخصی سازی شده کمک کند.