نظریة فرگشت داروین از بدو تولدش جنجال‌برانگیز بوده است. یک قرن و نیم پس از انتشار منشأ انواع، تفکر فرگشتی فراتر از حوزه زیست‌شناسی گسترش‌یافته و تقریباً تمامی موضوعات مرتبط با علوم‌انسانی و اجتماعی، از جمله انسان‌شناسی، باستان¬شناسی، روان‌شناسی، اقتصاد، دین، اخلاق، سیاست، فرهنگ و هنر را تحت‌تأثیر قرارداد.
ادبیات و نقد ادبی نیز از تأثیر این ایده مصون نماند و منتقدان ادبی با به¬کارگیری مفاهیم زیست¬شناسی فرگشتی و علوم‌انسانی فرگشتی به تدوین اصول نظریة ادبی جدیدی روی آوردند که موجب پیدایی داروینیسم ادبی شد. موضوع اصلی و مشترک داروینیست¬های ادبی طبیعت یا ذات انسانی است.
در این پژوهش کوشیده‌ایم تا ابتدا توضیح اجمالی از نظریه فرگشت و تأثیر آن بر روان‌شناسی و ادبیات ارائه دهیم و سپس با استخراج نیازهای مشترک ذات انسانی بر اساس انسان¬شناسی فرگشتی، از جمله جذابیت جنسی، فرزندآوری و... که در شخصیت¬های مختلف انسانی در متون ادبی نمود پیدا کرده¬اند به تحلیل جدیدی از متون دست پیدا کنیم و در عمل با روشی توصیفی - تحلیلی به‌نقد فرگشتی رمان رؤیای تبت نوشتة فریبا وفی بپردازیم. نتیجه به‌کارگیری این مبنای نظری در تحلیل اثر داستانی مزبور این بود که هر اثر روایی ادبی را که به‌گونه‌ای به بازنمایی طبیعت انسانی می‌پردازد، بهتر می¬توان از طریق شیوه¬های نقد ادبی فرگشتی تحلیل و بررسی نمود.