مهدی اخوان ثالث، از شاعران متعهد و صاحب سبک معاصر و از پیشوایان شعر نو حماسی و اجتماعی است. او در دورة اختناق و سرکوب و بیدادگری می‌زیست، دورانی که آزادی بیان و قلم وجود نداشت و شاعران و نویسندگان برای بیان دیدگاهها و ترسیم اوضاع نابسامان جامعه به سمبولیسم گراییده بودند. اخوان با زبان آتشین و لحن پر صلابت خود حماسه ای نو رقم زد. در اشعار او نشانه‌های فرهنگ و تاریخ ایران به وضوح آشکار است. او شعر نو را به عنوان بستری مناسب برای بیان مسائل اجتماعی و سیاسی به کار گرفت و در اشعار خود به اعتراض و انتقاد از اوضاع جامعه پرداخت. این مقاله به بررسی مولفه های ادبیات پایداری و مقاومت در دفتر شعری آخر شاهنامه اختصاص دارد؛ مضامین و موضوعات پایداری از این دفتر استخراج و از منظر محتوایی و ادبی مورد بررسی وتحلیل قرار گرفته است. دراین پژوهش که به روش تحلیل محتوا صورت گرفته، دوازده مؤلفة ادبیات پایداری استخراج گردیده که اعتراض به سکوت و سکون اجتماعی با 2۲٪ درصد و پس از آن مبارزه با استبداد و نکوهش تزویر و ریا و فریب، از پر کاربرد ترین این مؤلفه‌ها بشمار می‌رود.