در تاریخ ایران با پادشاهانی روبه‌رو می‌شویم که ایران‌ساز و تاریخ‌ساز بوده‌اند و شهرت آن‌ها بسیار وسیع‌تر از حد و مرز ایران را رفته است و باعث افتخار ایرانیان شده است. یکی از این پادشاهان که ایران آشفته زمان خود را به ایرانی سرافراز و قدرتمند تبدیل کرد شاه‌عباس اول بود . هدف نگارش این مقاله، تحلیل ویژگی های برجسته وشخصیت شناسی شاه عباس اول و تبیین خاستگاه این ویژگی هاست . روش پژوهش حاضر، از نظر هدف، تحلیلی توصیفی و از نظر گردآوری اطلاعات بر پایه مطالعات کتابخانه ای بوده است. نگارنده با مراجعه به کتابخانه و جست وجو در میان منابع معتبر، تمامی قصه های موجود درمورد شاه عباسِ اول را گردآوری کرده و سپس ویژگی های برجسته و خاستگاه آن ها را یافته و مورد تجزیه و تحلیل قرار داده اند. یافته های تحقیق نشان می دهد که این ویژگی ها یا منشأ تاریخی دارند و یا از اندیشه پدیدآورندگان قصه ها، سرچشمه گرفته اند. برخی از این ویژگی ها، مختص شاه عباس و برخی دیگر خصلت های عمومی پادشاهان هستند. احساس ندای غیبی، درویش مسلکی، شبگردی، ساده پوشی، دانایی و زیرکی، علاقه به هنر، نغزگویی، برآوردن آرزوها، حل کردن مشکلات، ازدواج با فقرا و پذیرش خواری، پذیرفتن قضا و قدر، دلسوزی و ترحم از ویژگی های مختص به این پادشاه هستند و قدرتمندی، ستمگری ، مجازات ظالمان و بخشش (عطا و بخشش، و بخشیدن مالیات)، از ویژگی های مشترک بین این پادشاه و دیگر پادشاهان است. در این مقاله تلاش شده است که ویژگی های برجسته مندرج در قصه های شاه عباس، جمع آوری شود و بر پایه خاستگاه آن ها، مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. بر این اساس، خواننده به اهداف و زوایای پنهان این ویژگی ها پی می برد و با پدیدآورندگان آن ها آشنا می شود،همچنین به بررسی شخصیت شاه عباس از دیدگاه چند نظریه روانشناسی پرداخته شده است