علی نظمی تبریزی متخلص به «نظمی» از شاعران معاصر و پیشکوت قلمرو زبان و ادبیات فارسی به شمار می‌آید که در سال 1306 هجری خورشیدی در شهر تبریز متولد شد و سرودن شعر را از شانزده‌سالگی آغاز کرد. نظمی شاعری غزل‌سرا محسوب می‌شود ولی در قالب‌های دیگر شعری مانند مثنوی، رباعی و تک‌بیت نیز طبع‌آزمایی کرده است. وی هم‌اکنون رئیس گروه ادبی «بزم سخن» در تبریز است. پژوهش حاضر به تحقیق در حوزۀ کنایات فارسی در دیوان نظمی می‌پردازد تا از این طریق گامی در زیبایی‌شناختی بلاغی و کنایی شعر او برداشته شود و قدرت به‌کارگیری شاعر در این صنعت شعری و میزان تقلید وی از قدما بر خوانندگان روشن گردد. کنایه از آرایه‌هایی است که در حیطۀ صورخیال جای می‌گیرد و در کتب بلاغی در جایگاه چهارم صورخیال معرفی و تثبیت شده است. کنایه نوعی از گفتار به طور غیرمستقیم است که اگر مخاطب با انواع آن آشنا باشد به سهولت مقصود و نیت گوینده پی می‌برد و یکی از آرایش‌های کلام در جهان می‌باشد. در سطح ادبیات جهانی واژۀ «آیرونی» را معادل کنایه در ادبیات فارسی گرفته‌اند. آیرونی یکی از اصطلاحاتی است که آن‌چنان‌که باید و شاید در ادبیات ایران شناخته شده نیست. می‌توان گفت کنایه از نوع طنز‌آمیز آن بیشترین نزدیکی را به آیرونی غربی دارد؛ حتی طعنه، طنز، تجاهل‌العارف و وارونه‌گویی را نیز از معانی و ویژگی‌های آیرونی شمرده‌اند. هرچند آیرونی تفاوت‌هایی نیز با کنایه دارد که در متن مقاله بدان پرداخته شده است. تا چه قبول افتد و چه در نظر آید.