رئالیسم یکی از مکاتب نقد ادبی در جهان محسوب می¬شود که از زمان¬های کهن فکر بشر را به خود معطوف کرده¬است. پردازش این فکر با ارسطو در زمان باستان، آغاز شد و تاکنون، با فراز و نشیب¬هایی تداوم دارد. اصول نظری رئالیسم سوسیالیستی که پس از انقلاب اکتبر 1917م. در روسیه اتفاق افتاد، برگرفته از آراء کارل مارکس، فردریش انگلس و ولادیمیر ایچ لنین است و مشخصه¬های این مکتب را در داستان سرنوشت یک انسان نوشته¬ی میخاییل شولوخف نیز می¬توان یافت. اصول بنیادین رئالیسم سوسیالیستی در ماه اوت- سپتامبر 1934م. در مسکو به تصویب رسید و سه اصل اساسی: جهت¬گیری حزبی، نگرش ایدئولوژیک و مردم¬گرایی را به دنبال داشت. این مکتب به ایجاد تحولاتی در محتوای آثار ادبی پرداخت و بر این اساس مضامینی به مانند جنگ، انقلاب، مبارزه با سرمایه¬داری، تاریخ¬گرایی آگاهانه، کارگر و دهقان به ادبیات و هنر راه یافت که بسیاری از این مضامین در داستان سرنوشت یک انسان مشهود است.