اقبال لاهوری، گلشن راز جدید را به استقبال از گلشن راز شیخ محمود شبستری، سروده است. وی این اثر تعلیمی را با آراستن به علوم عرفانی و اندیشه های دینی در جهت هدایت بشری نگاشته است. و لاهوری نیز در گریز از اندرز گویی های خشک و خسته کننده، علاوه بر محتوای آراسته اشعارش، چهارچوب و ظاهر آن را با عناصر بیانی مختلف، از جمله تشبیه، در معانی و مفاهیم متعدّد، جسته است. در این پژوهش تلاش شده انواع تشبیه، عناصر تشکیل دهنده آن، گستردگی و فشردگی ساختار تشبیه، حسّی و عقلی بودن طرفین، مفرد و مرکّب بودن، شکل و ظاهر و زاویه تشبیه، بررسی شود. بالاترین بسامد به ترتیب مربوط به تشبیه بلیغ است. سپس، عقلی به عقلی و حسّی به عقلی، مرسل، مفصّل، حسّی به حسّی، عقلی به حسّی و مجمل و مؤکّد کمترین بسامد را دارند و تشبیهاتی مانند تشبیه مرکّب به مفرد مقیّد، تشبیه تسویه، تشبیه تفضیلی، تشبیه ملفوف در این اثر یافت نشد. 24% از اشعار گلشن راز لاهوری آراسته به سخنان بلیغ و عناصر بیانی مهمّ می باشد و این عارف متفکّر برای ارائه اندیشه های عرفانی و فلسفی خویش به کار گرفته است.