-
بررسی نقش گروههای توسعه در حفظ محیط زیست و مدیریت پایدار مراتع (با تأکید بر تجربیات پروژه بین المللی ترسیب کربن در استان خراسان جنوبی)
-
- تاریخ انتشار 1397/04/24
- تعداد صفحات 12
- زبان مقاله فارسی
- حجم فایل 506 کیلو بایت
- تعداد مشاهده چکیده 192
- قیمت 29,000 تومان
- تخفیف 0 تومان
- قیمت با احتساب تخفیف: 29,000 تومان
- قیمت برای کاربران عضو سایت: 23,200 تومان
- محل انتشار دومین همایش ملی پژوهش های محیط زیست ایران
-
نویسندگان مقاله
- طوبی رضایی گیوشاد مدرس گروه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور بیرجند
-
چکیده مقاله
تخریب محیط زیست ناشی از بهره برداریهای ناپایدار روستاییان فقیر از منابع محیطی است که به شکلهای مختلفی مانند استفاده از منابع طبیعی (هیزم، فضولات حیوانی و مانند اینها) برای سوخت، چرای بی رویه دام، تغییرکاربری اراضی جنگلی و مرتعی به زراعی، استفاده از کود شیمیایی برای حاصلخیزی زمین و برداشت بیشتر محصول که آلودگی محیط زیست و به ویژه آبهای جاری را موجب میشودنمود وبروز می یابد. در مناطق روستاییِ بی بهره و محروم، که فاصلهشان از مراکز شهری و مناطق بهره مند دور است، فقر اقتصادی و عدم توانایی تأمین انر ژی از طریق انرژی فسیلی و ناتوانی از تأمین خوراک دام از طریق تولید صنعتی، باعث میشود تا افراد ساکن در روستا مایحتاجشان را در محیط زیست اطراف زندگی جست و جو کنند. استفاده و بهره برداری بیش از توان محیط زیست، باعث فقیر شدن روستاییان میشود که خود عاملی مؤثر در تخریب محیط زیست است Nasreen et al)، 2006 : 70 به نقل از شریفی نیا، 1390: 69).
صاحب نظران توسعه با توجه به ناکامیهای دهههای گذشته در روند توسعه مناطق روستایی بالاخص جهان سوم که خود ناشی از پذیرش راهبردهای دیدگاه نوسازی و نفی برنامههای بومی بود، در رویکرد جدید ورود روستاییان به عرصه تصمیم گیری ومشارکت آنها در تمامی امور مربوط به خود را توصیه نموده و معتقدند جوامع روستایی برای رسیدن به توسعه پایدار و مطلوب بایستی که روحیه تعاون و همکاری را در بین خود تقویت نموده و بتوانند نهادهایی به مانند نهادهایی که در گذشته نه چندان دور داشتهاند را دوباره بازسازی نمایند. اما بایستی توجه داشته باشند که این نهادها را با رویکرد نوین و مطابق با نیازهای امروزی طراحی کنند.
امروزه برای رشد و توسعه ناگزیر از گام نهادن در مسیر توسعه پایدار میباشیم. حال اگرتوسعه پایدار را توسعه اقتصادی رو به رشد و متعادل، همراه گسترش برابری و مساوات اجتماعی و پایداری زیست محیطی در کنار هم و توسعه روستایی را به عنوان بخشی از آن راهبرد به منظور بهبود زندگی اقتصادی و اجتماعی گروه خاصی از مردم (روستائیان فقیر) بدانیم، برای رسیدن به چنین هدفی ایجاد تشکلهای مردم نهاد توسط مردم محلی برای مشارکت در توسعه و اداره امور مربوط به خود ضروری است. در اینجا منظور از مشارکت، مشارکتی داوطلبانه و ارادی بوده که باعث افزایش اعتماد به نفس شده و نیز توانمندسازی را به دنبال دارد و وقتی مردم محلی از توانمندی لازم برخوردار شدند، امکان کار جمعی فراهم میشود.( Chambers, 2003:33). مهمترین بعد این مشارکت، سهیم شدن در منافع مادی پروژههای اجرایی در بعد محلی میباشد. بنابراین بسیج جوامع روستایی به ویژه تهیدستان بایستی حول محورفعالیتهای اقتصادی اجتماعی صورت پذیرد، به طوری که فقرا به امید کسب منافع مادی بیشتر در آن شرکت جویند.
پروژه ترسیب کربن با رویکرد بسیج جوامع محلی ابتکاری مشترک بین دولت ایران، برنامه عمران ملل متحد (UNDP) و تسهیلات زیست محیطی جهان (GEF) است و محل اجرای پروژه، دشت حسین آباد غیناب سربیشه واقع در استان خراسان جنوبی میباشد که به علت همجواری با مرز افغانستان، در گذشته با حضور پناهندگان افغانی در این قسمت، به شدت تخریب شده است. هدف از این پروژه احیای مراتع تخریب یافته به گونه ای است که کربن اتمسفری را در بخش بالایی و پایینی سطح زمین ذخیره و جذب نماید. این پروژه به منظور گسترش دیدگاههای مشارکتی در احیا مراتع و افزایش توان و ظرفیت ترسیب کربن این منطقه و نیز بهبود وضعیت اجتماعی و اقتصادی ساکنان فقیر محلی اجرا گردیده است. از اینرو بر بسیج و توانمندسازی جامعه محلی به عنوان ابزار اساسی برای مدیریت مراتع و فعالیتهای اقتصادی تکیه داشته که در این راستا گروههای توسعه روستایی از طریق نشستها و گفتگوهای مداوم در تعدادی از روستاهای منطقه تشکیل و با انجام آموزشهای گوناگون به آنها و تکیه بر راهبردهای ویژه مانند جلب مشارکت زنان، از این جامعه به عنوان همیاران دائم در مدیریت و احیای مراتع منطقه استفاده گردیده است)دفتر پروژه بین المللی ترسیب کربن 1388- 1389)
از آنجایی که هدف اصلی پروژه، ترسیب کربن از طریق احیای مناطق بیابانی است، این پروژه مستلزم ظرفیت سازی جوامع مجری فعالیتهای ترسیب کربن میباشد.این امر ساکنین حسین آباد را قادر میسازد تا رسمی تر ابراز وجود کنند و در راستای مدیریت بهتر منابع و تولید پایدار، مسئولیت شرایط زیست محیطی خویش را بر عهده گیرند.این پروژه تمرینی در قالب ساختارها و قراردادهای چند جانبه مبتنی بر مشارکت دراحیا و مدیریت منابع طبیعی است. . این پروژه حدود 200000 هکتار از منطقه حسین آباد را تحت پوشش قرار داده و مدت اجرای آن6 سال (1388-1382) بوده که به دلیل موفقیت پروژه، فاز دوم آن به مدت پنج سال دیگر نیز تمدید شده است (دفتر پروژه بین المللی ترسیب کربن، 1392). -
کلید واژه
تخریب محیط زیست/محیط زیست/ تغییرکاربری/
-
راهنمای خرید و دانلود
- اگر در مجموعه Confpaper عضو نیستید، به راحتی می توانید از طریق دکمه زیر اصل این مقاله را خریداری نمایید .
- با عضویت در Confpaper می توانید اصل مقالات را با حداقل 20 درصد تخفیف دریافت نمایید .
- برای عضویت به صفحه ثبت نام مراجعه نمایید .
- در صورتی که عضو این پایگاه هستید،از قسمت بالای صفحه با نام کاربری خود وارد سایت شوید .
- لینک دانلود فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال میگردد .
نظرات کاربران
برای ارسال نظر، لطفا وارد حساب کاربری خود شوید.