در پژوهش حاضر، به بررسی اندازه ذرات بستر بر شاخص‎های تنوع و غنای گونه‎ای بزرگ بی‎مهرگان کف‎زی در رودخانه تجن استان مازندران پرداخته شد. نمونه‎برداری از بزرگ بی‎مهرگان کف‎زی، در پاییز سال 1392 در 15 ایستگاه مطالعاتی؛ و با استفاده از نمونه‎بردار سوربر سمپلر انجام شد. نمونه‎ها در محلول فرمالین 4 % تثبیت و جهت شناسایی به آزمایشگاه منتقل شدند. در این بررسی مجموعاً 8 خانواده شناسایی شد که شامل خانواده‎های Hydropsychidae، Rhyacophilidae، Caenidae، Baetidae، Ecdyonuridae، Simuliidae، Tipulidae و Chironomidae بودند. بیشترین فراوانی ماکروبنتوزها در ایستگاه‎های 2 و 3؛ پس از خانواده Chironomidae به ترتیب متعلق به خانواده های Baetidae و Simuliidae بود. همچنین در ایستگاه های 13، 14 و 15 خانواده Baetidae از فراوانی بیشتری برخودار بود. نتایج این بررسی نشان داد که کمترین و بیشترین مقادیر شاخص زیستی شانون- وینر (تنوع گونه ای) به ترتیب در ایستگاه‎های 1 (34/1) و 11 (03/2)؛ و کمترین و بیشترین مقادیر برای شاخص مارگالوف (غنای گونه ای) به ترتیب در ایستگاه‎های 1 (21/1) و 14 (52/2) بدست آمد. همچنین نتایج استفاده از ضریب همبستگی پیرسون مشخص نمود که همبستگی معنی‎داری بین شاخص های زیستی و میانگین قطر ذرات وجود ندارد (05/.P>).