هدف: یافته های پژوهشی نشان می دهد که وقتی افراد فهرستی از واژگان دارند که باید یاد بگیرند، تمایل دارند اقلام انتهایی را بهتر به یاد آورند (اثر تاخر)، سپس اقلام ابتدایی (اثر تقدم) و کمترین یاد آوری را اقلام میانی از خود نشان می دهند و این پدیده به علت تفاوت در کیفیت رمزگردانی و پردازش واژگان انتهایی، ابتدایی و میانی روی می دهد. از سویی در فرآیند تکرار خواندن متن، چشم ها بر روی کلماتی که در بار اول خواندن، بهتر رمز گردانی شده باشند، تثبیت کمتری میکنند. هدف پژوهش حاظر بررسی اختلاف زمان تثبیت های بار اول و دوم خواندن در لغات ابتدایی، میانی و انتهایی متن است. روش: پژوهش کنونی از نوع نیمه آزمایشی است. تثبیت چشم های 32 آزمودنی بر روی لغاتی که از قبل مشخص شده بود، در طی دو مرحله خواندن یک متن، توسط دستگاه پایشگر حرکات چشم ثبت شد. در مدل آماری پژوهش حاظر به علت وجود یک متغیر مستقل درون گروهی (محل کلمات: ابتدایی، میانی و انتهایی) و یک متغیر وابسته در سطح اندازه گیری نسبی (اختلاف طول تثبیتهای دفعه اول و دوم خواندن)، از تحلیل واریانس برای اندازه های مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که اختلاف تثبیت های بار اول و دوم خواندن در لغات انتهایی بیشتر از لغات ابتدایی و در لغات ابتدایی بیشتر از لغات میانی است. نتیجه گیری: با توجه به این که یافته های مطالعه کنونی همسو با یافته های مربوط به اثر تقدم و تاخر است، میتوان این گونه نتیجه گرفت که پدیده تاخر و تقدم با استفاده از مولفه تثبیت حرکات چشم و در سطح پردازش بصری نیز قابل مشاهده است.