در تمدن اسلامي و در شهر اسلامي، پيوندي ناگسستني بين زندگي مادي و معنوي وجود دارد. دين اسلام، فراتر از يك آيين رسمي است و يك شيوه ي كامل براي زندگي در همه ي اعصار مي باشد، به طوري كه روشهاي حصول عاليترين درجات كمال را در همه شئون و جوانب زندگي اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي و غيره ارائه نموده است. شهر نيز به عنوان زيست و فعاليت انسانها، مورد توجه اسلام بوده است، به گونه اي كه مي توان شهر اسلامي را تبلور جميع آموزه هاي اسلامي دانست. رابطه میان « بنا » و « شهر » رابطه میان جزء و کل است از سوئی نیز هرکدام از اجزای تشکیل دهنده خود به گونه ای یک کل اند و آنچه به آن روبروئیم « جز کمال یافته و کل کمان یافته » است. چنین کمال یافتگی در خود و در همان حال جزء یک منظومه کامل دیگر بودن ، از ارکان اساسی تمام هنرهای ایران است. شهر هاي كهن ايراني، اسلامي از وجود يك ساخت اصلي حكايت مي كنند. اين ساخت متشكل از عناصر و عملكردهاي اصلي شهري مانند مسجد جامع، ارگ، بازار، مدارس علميه، سراها و ميادين و دسترسي هاي اصلي است. يكپارچگي در عناصر و فضاهاي شهرهاي ايراني - اسلامي كاملا ملاحظه مي شود و اين عامل باعث ارتباط خانواده ها با يكديگر و رابطه صميمي و اجتماعي مردم با يكديگر مي شد. اما آنچه امروز مي بينيم بي توجهي به معنويت و تقليد از بيگانگان و بي هويتي است.