زیبایی همواره به عنوان یکی از مهم ترین ابعاد معماری در طول تاریخ مطرح بوده است. درک زیبایی نیز یک موهبت الهی است و معماری بدون آن تنها کالبدی است بی روح و خالی از جاذبه. در پژوهش حاضر محور اصلی، زیبایی شناسی در خانه های سنتی ایرانی( نمونه ی موردی، شهراصفهان) است. با این وجود که درک کامل مفهوم زیبایی شناسی مشکل است. اما فهم عوامل مؤثر در درک زیبایی یک فضا، امکان پذیر است.در این پژوهش به عواملی چون نور، رنگ، تزئینات و هندسه در معماری خانه های سنتی اصفهان پرداخته شده است. عواملی که موجب جذابیت این خانه ها شده است و آن ها را از حالت بی روحی و کسل کنندگی دور نموده است و نه تنها جنبه ی زیبایی دارد، بلکه در برخی موارد کاملاً کاربردی است. روش پژوهش در این جستار از نوع مطالعات میدانی، کتابخانه ای و توصیفی- تحلیلی است که برروی ده خانه ی سنتی در اصفهان انجام گردیده است و در اینجا تعداد چهار نمونه از این خانه ها به عنوان مصداق آورده شده است.گردآوری اطلاعات در این پژوهش با مراجعه ی حضوری، عکاسی و مشاهده و همچنین مراجعه به مدارک و اسناد موجود و استفاده از مطالعات دیگر محققان صورت گرفته است. نتیجه ی حاصل از یافته ها نشان می دهد که معماران خانه های سنتی ایرانی مطالعه ی رنگ و نور و تأثیر آن بر حجم و ساختار خانه را همواره به عنوان بخش مهمی از مراحل ساخت خانه در نظرگرفته بودند و با توجه به این که در زمان حاضر اغلب تقلیدهای نادرست از معماری غربی جلوه هایی زیبا اما بی معنا را به معماری معاصر ما داده است، مطالعه ی معیارهای زیبایی شناسی معماری سنتی می تواند به خلق جلوه ای مناسب، در جهت ارتقاء فضای زندگی و متناسب با هویت ایرانی منجر شود.