گیاه اُشنان گیاهی است دارویی که به راسته میخک سانان ، تیره تاج خروسان و سرده اُشنان تعلق دارد.
با وجود فراوانی و قیمت مناسب، این گیاه به دلیل تولید خاکستر بالا پس از سوختن، عمدتاً به صورت سنتی و محدود مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حالی که مواد شیمیایی طبیعی به تدریج جایگزین ترکیبات مصنوعی می‌شوند، پتانسیل این گیاه در صنایع مختلف و کاربردهای دارویی نادیده گرفته شده است. این وضعیت، نیاز به بررسی جامع‌ تر ترکیبات شیمیایی و
کاربردهای بالقوه آن را برای بهره ‌برداری اقتصادی و زیست‌محیطی برجسته می‌سازد. علاوه بر این، با توجه به رشد این گیاه
در مناطق کویری، توسعه کاربردهای آن می‌تواند به ایجاد منبع درآمدی پایدار برای جوامع محلی کمک کند
هدف اصلی این تحقیق، شناسایی و بررسی جامع ترکیب شیمیایی گیاه اشنان و کاربردهای سنتی و صنعتی آن در شهرستان زیرکوه است. اهداف فرعی شامل ارزیابی پتانسیل این گیاه به عنوان جایگزینی طبیعی برای مواد شیمیایی، بررسی امکان
کشت و بهره‌برداری اقتصادی از آن برای ایجاد درآمد در مناطق کویری، و ارائه راهکارهایی برای حفظ محیط زیست از طریق کاهش استفاده از مواد شیمیایی مصنوعی است.
در تحقیق حاضربا استفاده از روش مصاحبه با افراد سالمند و با تجربه محلی شهرستان زیرکوه و با بهره گیری ازسایت های
معتبر علمی ، ترکیبات شیمیایی و کاربردهای اشخاردر گذشته و حال دراین شهرستان ، مورد بررسی قرار گرفت. همچنین آزمایش و بررسی اثرات اشخار در پخت سریع برخی سبزیجات مفید و خودروی بهاری مانند بجند در اوایل فصل بهار صورت گرفت تا ویژگی‌های فصلی آن نیز در نظر گرفته شود.
داده‌های جمع‌آوری شده شامل اطلاعاتی در مورد کاربردهای سنتی در طب و لباس، استفاده در درمان کوفتگی استخوان، و
نقش آن به عنوان ماده افزودنی در صنایع غذایی و صنعت رنگرزی بود. همچنین، کاربرد این گیاه در پخت گیاهان خودروی بهاری مانند بجند ( Lepidium draba.( به طور عملی بررسی گردید. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که گیاه اشنان ( Seidlitzia rosmarinus ( دارای پتانسیل‌های قابل توجهی در کاربردهای صنعتی و دارویی است که فراتر از استفاده سنتی از خاکستر آن می‌باشد. این گیاه می‌تواند به عنوان یک جایگزین طبیعی و پایدار برای بسیاری از مواد شیمیایی عمل کند.
توصیه می‌شود با نظارت و حمایت جهاد کشاورزی، تحقیقات بیشتری بر روی کشت، توسعه و بهره‌برداری بهینه از این گیاه
انجام شود تا علاوه بر ایجاد فرصت‌های اقتصادی برای ساکنان مناطق کویری، به حفظ محیط زیست و کاهش وابستگی به
داروهای شیمیایی نیز کمک شود.