بوم‌شناسی، به‌عنوان یکی از ارکان بنیادین طراحی پایدار، نقش مهمی در ایجاد فضاهای معماری سازگار با محیط زیست ایفا می‌کند. در دهه‌های اخیر، رشد شهرنشینی و افزایش مصرف انرژی، تأثیرات مخربی بر اکوسیستم‌های طبیعی گذاشته و لزوم بهره‌گیری از اصول بوم‌شناختی در معماری را بیش از پیش ضروری ساخته است. معماری بوم‌شناختی با تکیه بر مفاهیمی همچون استفاده از مصالح پایدار، مدیریت منابع طبیعی، کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی و بهینه‌سازی انرژی، به دنبال ایجاد تعادل میان محیط مصنوع و طبیعت است.این پژوهش با هدف بررسی تأثیر بوم‌شناسی بر فرآیند طراحی معماری، به روش تحلیلی-توصیفی و با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی انجام شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که بهره‌گیری از استراتژی‌هایی نظیر طراحی اقلیمی، کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی، بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر، استفاده از پوشش گیاهی در طراحی بنا و یکپارچه‌سازی معماری با محیط طبیعی، علاوه بر کاهش اثرات مخرب زیست‌محیطی، موجب ارتقای کیفیت فضاهای معماری، افزایش آسایش حرارتی و کاهش هزینه‌های بهره‌برداری در بلندمدت می‌شود.همچنین، ادغام فناوری‌های نوین با معماری پایدار، امکان ایجاد سازه‌هایی هوشمند و انعطاف‌پذیر را فراهم کرده که قادرند به تغییرات محیطی واکنش نشان دهند. علاوه بر این، توجه به الگوهای بومی و الهام از سنت‌های معماری منطقه‌ای، می‌تواند به ارتقای هویت مکان و ایجاد ارتباطی عمیق‌تر میان انسان و محیط زیست منجر شود. در نهایت، یافته‌های پژوهش بر این نکته تأکید دارد که طراحی معماری بر اساس اصول بوم‌شناختی، نه‌تنها به حفاظت از منابع طبیعی کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در توسعه پایدار شهری و ارتقای کیفیت زندگی انسان‌ها ایفا می‌کند.