ساسانیان در دوره حکومت خود با تکمیل دومین شیوه مدون معماری ایرانی- معماری پارتی، نسبت به دوره¬های قبل، شیوهای مستقل و متمایز در طرح¬ها، اجزا، عناصر و مصالح مختص به خود ایجاد کرده¬اند که اهمیت بررسی وضعیت معماری ساسانیان را نشان می¬دهد. در این پژوهش با توجه به اهمیت دوره ساسانیان به عنوان یکی از دوره¬های شکوفایی و درخشش همه جانبه تاریخ معماری و شهرسازی ایران و تداوم معماری این دوره در بسیاری از طرح¬ها، عناصر و اجزای معماری اسلامی (به ویژه در حوزه ایران، آسیای میانه و عراق) و حتی سایر کشورهای جهان، با استفاده از روش مطالعات اسنادی و کتابخانه¬ای و روش تحلیل محتوای کتب و اسناد تاریخی، تلاش شده است با پرداختن به هدف اصلی مقاله یعنی «تاثیر گچبری در معماری بناها و عناصر شاخص در دوره ساسانیان و بررسی ویژگی¬های آن بر معماری ایران»، گامی در مسیر واکاوی و معماری این دوره و تداوم آن به عنوان چراغ¬راهی در تاریخ معماری ایران برداشته شود. نتایج بررسی¬ها نشانگر آن است که مهمترین مشخصه های معماری ساسانی، شامل استفاده از پلان¬هایی با عناصر ایوان، گنبدخانه و صحن، استفاده گسترده از مصالح در دسترس ( سنگ لاشه، سنگ تراشیده، آجر، خشت، چینه، گل و گچ و چوب و ...)، استفاده استادانه از سنگ لاشه و مالت گچ در ساخت بناهای مختلف، طاق¬های گهوارهای و شلجمی شکل، طاق¬های نعل اسبی و تیزه دار و نیز پوشش¬های طاق و تویزه و قوس¬ها، تویزه های گلی و گچی پیش ساخته و تیرهای چوبی به کار رفته در سازه¬ها و همچنین برپایی سازه¬های طاق و گنبد بر فضاهای چهار گوش وسیع، به عنوان مهمترین دستاوردهای معماری در این دوره می¬باشد. بر اساس بررسی و تحلیل صورت گرفته در تعدادی از بناها، می¬توان به مهمترین خصوصیات معماری ساسانی از جمله نامتقارن بودن ساختار هندسی، جدایی بخش اندرونی و بیرونی، تنوع فضایی فراوانی و نقش مهم ایوان در سازمان فضایی ابنیه هااشاره کرد.