هدف از پژوهش‌ حاضر تعیین‌ اثربخشی‌ درمان شناختی‌ -رفتاري بر خودجرحی‌ بدون خودکشی‌، انگ‌ درونی‌شده، عاطفه‌ مثبت‌، عاطفه‌ منفی‌ و علائم‌ شیدایی‌ در بیماران دوقطبی‌ بود. پژوهش‌ حاضر با استفاده از طرح نیمه‌آزمایشی‌ از نوع پیش‌آزمون - پس‌آزمون و پیگیري با گروه آزمایش‌ و کنترل انجام شد. جامعه‌ آماري این‌ پژوهش‌، شامل‌ کلیه‌ بیماران دوقطبی‌ بود که‌ در سال ١٤٠٠ به‌ مراکز مشاوره شهر اصفهان مراجعه‌ کرده و با داروهاي تثبیت‌کننده خلق‌ تحت‌ درمان بودند. نمونه‌ شامل‌ ٢٤ نفر بود که‌ با استفاده از روش نمونه‌گیري در دسترس انتخاب و به‌ شکل‌ تصادفی‌ در دو گروه آزمایش‌ و کنترل گمارده شدند. گروه آزمایش‌، درمان شناختی‌ - رفتاري را به‌ مدت ١٢ جلسه‌ ٦٠ دقیقه‌اي به‌ صورت فردي و هفته‌اي یک‌ جلسه‌ دریافت‌ کردند، درحالی‌که‌ گروه کنترل در لیست‌ انتظار بودند. دادههاي پژوهش‌ با استفاده از مقیاسهاي خودجرحی‌ سانسون، انگ‌ درونی‌شده کینگ‌، عاطفه‌ مثبت‌ و منفی‌ واتسون و شیدایی‌ یانگ‌ گردآوري و به‌ کمک‌ آمار توصیفی‌ (میانگین‌ و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی‌ (تحلیل‌ واریانس‌ با اندازههاي تکراري) مورد تحلیل‌ قرار گرفت‌.

یافته‌ها: نتایج‌ پژوهش‌ نشان داد که‌ درمان شناختی‌ - رفتاري باعث‌ کاهش‌ معنادار میانگین‌ نمرات پس‌آزمون و پیگیري خودجرحی‌ بدون خودکشی‌ (٦٧٩/٠ η2=، ٦٣٩/٤٦ F=، ٠١/٠ (p<، انگ‌درونی‌شده (٢٢٧/٠ η2=، ٤٦٠/٦ F=، ٠١/٠ (p<، عاطفه‌ منفی‌ (٢٨٧/٠ η2=، ٨٤٩/٨ F=، ٠١/٠ (p< و علائم‌ شیدایی‌ (٥٥٦/٠ η2=، ٥١٩/٢٧ F=، ٠١/٠ (p< بیماران دوقطبی‌ شد. نتایج‌ نشان داد بین‌ گروههاي آزمایش‌ و کنترل در مراحل‌ پس‌آزمون و پیگیري در خودجرحی‌ بدون خودکشی‌، انگ‌ درونی‌شده، عاطفه‌ منفی‌ و علائم‌ شیدایی‌ تفاوت معنادار وجود دارد. نتیجه‌گیري: درمان شناختی‌ - رفتاري به‌ عنوان یک‌ درمان روانشناختی‌ مکمل‌ با دارودرمانی‌ می‌تواند براي کاهش‌ خودجرحی‌ بدون خودکشی‌، انگ‌درونی‌شده، عاطفه‌ منفی‌ و علائم‌ شیدایی‌ در بیماران مبتلا به‌ اختلال دوقطبی‌ مؤثر باشد.