گیاه گل محمدی ( نام علمی:Rosa damascene ) متعلق به خانواده Rosaceae و راسته Rosales است که در طب سنتی و همچنین در مواد غذایی استفاده میشود. کشورهای ایران، بلغارستان و ترکیه جزء تولید کنندگان اصلی گیاه گل محمدی هستند، علاوه بر آن بخش عمده ای از صادرات فرانسه و هند را نیز تشکیل می دهد. این گیاه حاوی ترکیباتی مانند فلاونوئید ها، انتوسیانین ها، گلیکوزید ها و کوئرستین ها می باشد،که عصاره آن را عمدتا اکتادکاتیانوریک اسید، فالیک اسید، اسکوالن و ویتامین E تشکیل می دهد. در بررسی نشان داده شده که عصاره گل محمدی با اثرات آنتی اکسیدانی خود دارای یکی از بالا ترین اثرات در خنثی سازی واکنشگر های فعال اکسیژنی (ROS) هست بر این اساس، این گیاه دارای اثرات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است و اثرات ضد سرطانی آن نیز در سال های اخیر، به طور گسترده ای مورد بررسی قرار گرفته است. بر طبق آمار ارائه شده توسط سازمان بهداشت جهانی بیماری سرطان باعث یک ششم تمام مرگ ها در جهان هست. در زمینه سرطان بحث غربالگری و پیشگیری، تشخیص به موقع و درمان آن مطرح هست که در زمینه پیشگیری، کم کردن رادیکال های آزاد و همچنین کنترل چرخه سلول ها برای جلوگیری از گسترش سلول سرطانی اهمیت دارد. استراتژی های درمانی بهینه و ایده ال در درمان سرطان باید به گونه ای باشند که بر روی سلول ها ی سرطانی اثرات سایتوتوکسیک و ژنوتوکسیک داشته باشند اما بر روی سلول های سالم اثرات مخربی نداشته باشد. امروزه، اکثر داروهای شیمیایی متداول در بالین در درمان سرطان اثرات سمی و همچنین عوارض جانبی زیادی دارند. از این رو تحقیقات در راستای یافتن روش های جایگزین همچنان ادامه دارد. در سال های اخیر گیاهان دارویی اثرات انتی اکسیدانی، ضد التهابی و ضد سرطانی موثر همراه با اثرات سمی و عوارض جانبی پایین بروز داده اند. یکی از این گیاهان، گیاه گل محمدی است. مطالعات مختلفی در فاز پیش بالینی به بررسی اثرات ضد سرطانی این گیاه پرداخته اند و نتایج بسیار امید بخشی در این زمینه گزارش شده است. مطالعات نشان داده اند که عصاره گیاه گل محمدی استخراج شده با روش RA-ME اثرات ضد سایتوتوکسین و ضد آپوپتوزیسی بر روی سلول های HeLa دارد. استفاده از MTT در بین گیاهان دارویی مختلف گل محمدی دارای یکی از بیشترین اثرات رو بر روی سلول های HeLa را دارد. عصاره گل محمدی استخراج شده بوسیله L-ascorbic acid باعث افزایش رشد و افزایش محصولات متابولیتی ثانویه میشود. علاوه بر آن این عصاره اثرات ضد تکثیری ، ضد کلونیزانی، ضد مهاجرتی بر روی سلول های سرطانی Caco-2 دارد. ریشه گل محمدی درترکیب با قارچ های اندوفیت (Aspergillus aculeatus) ماده ای به نام سکالونیک اسید (secalonic acid) را ایجاد می کند که خاصیت سایتوتوکسیک قوی بر روی سلول های سرطانی سینه (TNBC) دارد. یکی از آلودگی های صنعتی مهم سرطان زا که در محیط زیاد یافت میشود کادمیم کلرید (CdCl2) هست. نتایج مطالعه ای نشان داد که عصاره گل محمدی مانع سرطانی شدن سلول های سالم بر اثر کادمیم کلرید میشود، همچنین اثرات کشندگی بر روی سلول های سرطانی کبد (HepG2) دارد. علیرغم این نتایج امید بخش، یکی از مشکلات استفاده از دارو های گیاهی پایداری پایین این ترکیبات در شرایط فیزیولوژیک است. از دیگر خواص این ترکیبات که کاربرد انها را در بالین محدود مینماید، نیمه عمر بیولوژیکی کم و کارایی پایین آنهاست. از این رو، طی مطالعه ای عصاره گل محمدی را با نانو ذرات طلا ترکیب نموده و باعث افزایش پایداری آن در شرایط فیزیولوژیک تا بیشتر از 24 ساعت میشوند که این نتایج نوید بخش احتمال کاربرد این گیاه در بالین در آینده است. براساس انچه بیان شد، گیاه گل محمدی دارای قابلیت کاربرد بعنوان داروی ضد سرطان است که نیازمند مطالعات بیشتری در فاز پیش بالینی و شرایط درون تنی در بدن موجودات زنده است.