گیاه دم اسب tail) (hoarse با نام علمی Equisetum arvense L از تیرهEquisetaceae می باشد. نام این گیاه در طب سنتی ذنب الخیل و ذنب الفرس است. این گیاه از شاخه های سبز تازه یا خشک شده گیاه Equisetum arvense، که یک علف هرز سرخس مانند و غیر گلدار است و در مناطق تالاب کم ارتفاع در آمریکای شمالی، اروپا، خاورمیانه و آسیا یافت می شود، به دست می آید. عصاره های این گیاه حاوی فلاونوئیدهای متعدد، فلاون گلیکوزیدها، استر اسیدکافئیک، اسیدسیلیسیک و آلکالوئیدهای پیریدین هستند. مطالعات متعدد وجود اسید های چرب، سالیسیلیک اسید، اسید لینولئیک، اکیستونین و اسید اکیستیک را در گیاه دم اسب تایید نموده اند. در ساختار این گیاه مقدار کمی اسید اُگزالیک، اسید مالیک، و همچنین نوعی ساپونین نیز گزارش شده است. در این گیاه مقدار زیادی ترکیبات حاوی سیلیس یافت میشود. از این رو اثرات و خواص فارماکولوژیکی متعددی را ارایه می دهد. در مطالعات برون تنی و بر روی حیوانات، فعالیت‌های ادرارآور و ضد اسپاسم نشان داده و برای قرن‌ها در طب سنتی برای ادم، مثانه و بیماری‌های کلیوی و بهبود زخم‌ها و سوختگی‌ها استفاده گردیده است. اثرات مفید این گیاه بر روی آرتریت، پوکی استخوان، آسم، خستگی مزمن، سوء هاضمه، یبوست، پیری، تندرستی و بیماری های پوستی مختلف گزارش شده است. مطالعات آزمایشگاهی نشان می دهد که اجزای دم اسب دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و محافظتی برای کبد هستند. اثرات ضد التهابی ، آنتی اکسیدانی و مهاری بخش های بالایی این گیاه در مطالعات مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی (سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، گوایاکول پراکسیداز و گلوتاتیون پراکسیداز)، مقادیر گلوتاتیون احیا شده، مالونیل آلدئید، سوپراکسید و رادیکال های هیدروکسیل و فلاونوئید، پروتئین محلول، کلروفیل a، b و محتوای کاروتنوئید همگی نشان دهنده ی اثرات ضد التهابی عصاره ی گیاه هستند. بیماری سرطان (Cancer)، رشد بی رویه و خارج از نظم سلول های بدن است که به صورت توده یا تومور درقسمتی از بافت های بدن بروز می یابد. امروزه سرطان یکی از علل اصلی مرگ و میر در سطح جهان است که به چالش بزرگی برای سلامت جامعه در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه تبدیل شده است و بار زیادی را از نظر بهداشتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در جامعه اعمال مینماید.. از مکانیسم های مهم ایجاد این بیماری فرایند استرس اکسیداتیو و رادیکال های آزاد هستند. رادیکال‌های آزاد، که عموماً بصورت گونه‌های فعال اکسیژن ROS)) و گونه‌های فعال نیتروژن (RNS) میباشند، دارای نقش دوگانه هستند. گونه‌های فعال اکسیژن درون سلولی به عنوان پیام رسان های ثانویه در آبشارهای پیام دهی درون سلولی عمل مینمایند، که از یک سو قادر است فنوتیپ انکوژنی سلول های سرطانی را القا و حفظ نماید (کارسینوژن و سرطانزا) و از سوی دیگر می تواند باعث پیری سلولی و آپوپتوزیس شود و به عنوان عامل ضد سرطان زایی (آنتی کارسینوژن) عمل نماید. تولید تجمعی گونه های فعال اکسیژن و نیتروژن از طریق مکانیسم ‌های اندوژن (درون‌زا) و اگزوژن( برون زا)، استرس اکسیداتیو نامیده می‌شود و در بسیاری از انواع سلول‌های سرطانی با تنظیم تغییر یافته مسیرهای پیام دهی سلولی مرتبط است. استرس اکسیداتیو باعث ایجاد عدم تعادل ردوکس سلولی در سلول های سرطانی می شود و ممکن است به تحریک انکوژنی مرتبط باشد. جهش DNA یک مرحله حیاتی در سرطان زایی است و سطوح بالایی از جهش هایDNA در تومورهای مختلف مشاهده شده است که در ایجاد سرطان در بافت های مختلف بدن دخیل هستند. توجه به منابع ایجاد رادیکال های آزاد ، نحوه ی عملکرد استرس اکسیداتیو در ایجاد سرطان و توسعه راهکارهای درمانی مناسب بیماری سرطان، امروزه یکی از مهمترین چالش های علم پزشکی است. در حال حاضر، مهمترین پروسیجرهای درمانی سرطان شامل جراحی، شیمی درمانی، پرتو درمانی به صورت تنهایی یا ترکیبی از این روش هاست. اما متاسفانه این روش ها اغلب با عوارض جانبی تهدید کننده حیات بیمار همراه است. طب سنتی و گیاه درمانی بعنوان یکی از راهکارهای درمانی انواع بیماریها مطرح است. گیاهان با توجه به خواص متنوع و مفیدی که ارایه می دهند، از دیرباز در درمان بیماری های مختلف بکار رفته اند، که در کتب علمی و پزشکی کشور هایی مانند چین ، هند و ایران میتوان شواهدی فراوانی در این زمینه یافت نمود. گیاهی مانند دم اسب با توجه به خواص آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی شناخته شده اش می تواند در کاهش بروز و بهبود سرطان کمک کننده باشد. طی مطالعات متعددی به این امر اشاره شده است. در مطالعه ای اثر ضد سرطانی ترکیب EA1 استخراج شده از گیاه Equisetum arvense L بر روی رده سلولی سرطان ریه A-549)) بررسی شد. نتایج این مطالعه نشان داد که این ترکیب دارای اثر آپوپتوتیک و سیتوتوکسیک بالقوه بر روی رده سلول سرطانی ریه است که نشان دهنده اثر ضد سرطانی آن است. در مطالعه ای دیگری اثرات انتی اکسیدانی، سمیت سلولی و ضد سرطانی گیاه دم اسب بر روی رده های مختلف سلول سرطانی کورکتال بررسی شد و نتایج این مطالعه نشان داد،که بهترین اثر ضد سرطانی را برروی رده سلولی( HT -29) دارد. با توجه به مطالعات گفته شده میتوان به این نتیجه رسید که عصاره ی گیاه دم اسب دارای خواص آنتی اکسیدانی ثابت شده است و به دلیل اثرات آنتی اکسیدانی فوق العاده آن، میتوان برای درمان انواع سرطان ها مانند سرطان پوست، معده، روده بزرگ و پروستات استفاده نمود. گیاه دم اسب در اشکال تجاری مختلفی یافت می شود. این گیاه به طور کلی دارای عوارض جانبی خفیفی است و به خوبی به صورت خوراکی تحمل می شود. عوارض جانبی جزئی ممکن است شامل اسهال، ناراحتی شکمی و حالت تهوع می باشد. موارد نادری از واکنش های حساسیت شدید، بثورات پوستی و درماتیت آلرژیک گزارش شده است. جهت رسیدن به دوز دقیق و فرم دارویی موثر مورد استفاده ی عصاره گیاه به بررسی و تحقیقات بیشتری نیاز است.