به‌منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی و جغرافیایی در دو زیر‌گونه Usitatissimum و Mediteranum گیاه بزرک از نظر صفات فنولوژیک آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ولیعصر رفسنجان اجرا شد. در این آزمایش 48 ژنوتیپ بزرک از هر دو زیر گونه، جمع‌آوری شده از مناطق مختلف دنیا، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین میانگین این دو زیر گونه از لحاظ صفات فنولوژیک مورد مطالعه اختلاف معنی‌داری وجود نداشت ولی بین نواحی مختلف در هر زیر گونه از نظر صفات تعداد روز تا گل‌دهی و تعداد روز تا رسیدگی تفاوت معنی‌دار مشاهده شد. هم‌چنین تفاوت بین ژنوتیپ های داخل نواحی مختلف از لحاظ کلیه صفات روز تا 50% سبز شدن، 50%گل‌دهی و رسیدگی تفاوت معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد آماری وجو داشت. تنوع از نظر تعداد سبز شدن از 12 تا 15 روز بین ژنوتیپ¬ها مشاهده شد. صفت تعداد روز تا گل¬دهی در بین کل ژنوتیپ¬های مورد مطالعه از تنوع بالایی برخوردار بود و میزان آن در دامنه¬ی 3/61 (قبرس 669) تا 86 (ایران 14) متغیر بود و بیشترین تنوع این صفت در ژنوتیپ-های نواحی آسیا در زیرگونه Us بدست آمد که از 6/63 در ایران 37 تا 86 روز در ژنوتیپ ایران 14 متغیر بود. میانگین تعداد روز تا رسیدگی نیز در هر ناحیه و زیر گونه بین ژنوتیپ ‌ها متفاوت بود و در دامنه از 98 روز در ژنوتیپ لهستان 1026 تا 5/114 در ایران 15 قرار داشت. برای صفت تعداد روز تا رسیدگی و روز تا گلدهی بیشترین تنوع در هر دو زیرگونه مربوط به ژنوتیپ‌های ناحیه آسیا بود. وجود تنوع ژنتیکی بسیار بالا در ژنوتیپهای ناحیه آسیایی و کشور ما نوید وجود پتانسیل ژنتیکی بالایی از نظر این صفات جهت بکارگیری در برنامه های به نژادی را می دهد.