مقدمه: سیکلوفسفامید علیرغم کاربردهای درمانی بسیار از جمله ضدسرطان بودن وتضعیف کننده سیستم ایمنی بدن، به خصوص درکنترل رد عضو پیوندی، دارای عوارض چندی است. یکی از عوارض این دارو، ایجاد التهاب در اندام های مختلف بدن از جمله کبد و کلیه می باشد. بدین منظور مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر عصاره¬ هیدروالکلی زنجبیل بر تغییرات التهابی کلیه موش های صحرایی نژاد ویستار تیمار شده با سیکلوفسفامید انجام شده است.
روش: در این مطالعه 40 سر موش نر صحرایی نژاد ویستار در چهار گروه 10 تائی به طور تصادفی توزیع شدند و بروی سه گروه آنها عمل آزمایشی صورت گرفت. گروه دیگر نیز به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شد. میزان التهاب در چهار بخش کلیه شامل کورتکس، توبول، گلومرول و مدولا بررسی شد و در چهار درجه بدون التهاب، التهاب خفیف، متوسط و شدید درجه بندی گردید. هم چنین عملکرد کلیه با استفاده از میزان اوره و کراتینین موجود در ادرار موش ها اندازه گیری شد.
یافته ها: یافته ها نشان می دهند که سیکلوفسفامید موجب بروز التهاب در قسمت های مختلف کلیه شده، زنجبیل با دوز 300 موجب کاهش التهاب و با دوز 600 تاثیر معناداری در کاهش التهاب نداشته است. هم چنین التهاب تاثیر معناداری بروی عملکرد کلیه(میزان اوره و کراتینین موجود در ادرار) ندارد.
بحث و نتیجه گیری: یکی از فرآورده های متابولیسم سیکلوفسفامید آکرولین بوده که موجب افزایش رادیکال آزاد و در نهایت تولید مدیاتورهای پیش التهابی شده و باعث التهاب می گردد. گیاه زنجبیل به دلیل داشتن آنتی اکسیدان فراوان و به واسطه کاهش رادیکال های آزاد می تواند به عنوان یکی از عوامل کاهش دهنده التهاب مورد اشاره قرار گیرد.