چکیده
در پژوهش حاضر ابتد ا بهنجاري سري هاي زماني با آزمون سنجش نرمالي بنام لايلي فورس آزمون گردید و سري هاي بهنجار و غيرنرمال تفكيك گردید. براي سنجش تغييرات سري هاي نرمال از آزمون خودهمبستگي لجانگ – باكس و براي سري هاي غيرنرمال از آزمون ناپارامتري تاو-كندال استفاده مي گردد. علاوه برآن براي تعيين نوع و شيب روند از آزمون های من کندال و سنس استفاده گردید. مدل سازي و پيش بيني سري هاي غيرتصادفي نيز با استفاده از استراتژي مدل سازي باكس- جنكينز انجام مي گيرد.نتایج روش رتبه ای نشان داد که در ایستگاه فارسیات هیچگونه جهش معنی داری در سری بارش سالانه دیده نمی شود و تنها سه تغییر ناگهانی در سالهای 1347، 1388 و 1390 رخ داده است. در ایستگاه ایذه در سال 1349 یک تغییر ناگهانی در سری بارش سالانه دیده می شود. در روش دوم از میانگین متحرک به دو منظور استفاده گردید. ابتدا تحلیل روند در سری بارش سالانه ایستگاهها با استفاده از روش میانگین متحرک آزمون گردید. نتایج تحلیل روند نشان داد که در ایستگاه فارسیات با بررسی بازه های مختلف زمانی می توان یک چرخه نه ساله را برای سری بارش سالانه انتظار داشت. البته این چرخه کاملا برای ایستگاه معنی دار نمی باشد. در ایستگاه ایذه یک چرخه سیزده ساله در سری بارش سالانه دیده می شود.. پس از بررسی تحلیل روند و شناسایی چر خه های معنی دار بارش اقدام به مدلسازی سری سالانه بارش به روش باکس-جنکینز گردید. جهت انتخاب نوع مدل روند، بهنجاري سري هاي زماني بارش سالانه ایستگاه¬ها آزمون لايلي فورس سنجش گرديد. درهر دو ایستگاه آماره آزمون لايلي فورس (L) بزرگتر از ارزش های بحرانی جدول(LC) بوده و فرض نرمالی سری های زمانی تایید می گردد. در طرف دیگر، ارزش های P در هیچ یک از ایستگاهها کوچکتر از 05/0 نبوده و بنابر این معنی داری بهنجاری تایید می گردد. پس از آزمون بهنجاری سری ها نمودار سری زمانی بارش سالانه ایستگاهها ترسیم می گردد تا ایستایی یا ناایستایی هر کدام بررسی گردد. برای ایستایی واریانس علاوه بر نمودار سری زمانی از آزمون بارتلت استفاده گردیده است. نتایج تحلیل روند به روشهای مختلف نشان داد در ایستگاههای مورد مطالعه هیچگونه روند معنی داری در سری بارش سالانه دیده نمی شود. چرخه مشخص و معنی داری در سری زمانی بارش سالانه این دو ایستگاه وجود دارد و همچنین پراکندگی زمانی بارش ها در آن ها تغییر کرده است .