این آزمایش به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف آبیاری روی عملکرد و اجزای عملکرد در رقم لوبیا قرمز و ارزیابی ارقام مورد نظر از لحاظ تحمل یا مقاومت به خشکی بر اساس شاخص های مقاومت به خشکی در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان اجرا گردید. پژوهش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل چهار سطح آبیاری ( آبیاری کامل، قطع یکبار آبیاری قبل از گلدهی، قطع یکبار آبیاری بعد از گلدهی، قطع آبیاری قبل و بعد از گلدهی ) و دو رقم لوبیا قرمز ( اختر و درخشان ) بودند.
شاخص هایی که به منظور ارزیابی ارقام استفاده شد شامل شاخص تحمل تنش(STI)، بهره وری متوسط(MP)، شاخص تحمل(TOL)، شاخص حساسیت به تنش(SSI) بودند.
نتایج حاصل از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین حاکی از آن بود که رقم اختر توانایی تحمل بیشتری نسبت به رقم اختر در برابر تنش خشکی دارد. اختلاف معنی دار بین عملکرد دانه دو رقم در سطوح مختلف آبیاری نشان دهنده ی تفاوت ژنتیکی پتانسیل ژنوتیپ های مختلف در فتوسنتز و بیوماس می باشد که موجب برتری ژنوتیپ های با تولید بالا در شرایط تنش و بدون تنش نسبت به ارقام دیگر می شود. رقم اختر در شرایط بدون تنش با عملکرد دانه 347/55 گرم بر مترمربع نسبت به رقم درخشان با عملکرد 330/4 گرم بر مترمربع برتری داشت. همچنین رقم اختر در شرایط تنش کم آبی توانست عملکرد دانه بالاتری نسبت به رقم درخشان نشان دهد. در تیمار قطع آبیاری قبل از گلدهی رقم اختر عملکرد دانه 602/77 گرم در متر مربع و رق درخشان عملکرد دانه 202/91 گرم در متر مربع داشت.
همچنین شاخص تحمل تنش (STI)، که بهترین شاخص به منظور شناسایی ژنوتیپ های با تولید بالا در شرایط تنش و غیر تنش معرفی شده است، رقم اختر را به عنوان رقم مقاوم تری در برابر خشکی نسبت به رقم درخشان نشان داد. مقدار STI در قطع آبیاری قبل از گلدهی برای رقم اختر برابر با 0/62 و برای رقم درخشان برابر با 0/85 بود.