« مکریان» به مناطقي شامل شهرستان های اشنویه، پیرانشهر،سردشت، مهاباد، بوکان ،شاهین دژ، تکاب و میاندواب در استان آذربایجان غربی اطلاق می شود. از آنجا که این منطقه دارای شرايط فرهنگي و اقليمي تاثير گذاربر استان آذربایجان غربی و متفاوت با استان کردستان میباشد,همواره مورد توجه بوده و در طول تاریخ نیز بستر حوادث گوناگون بوده است .شرایط و ویژگی های اقلیمی وطبیعی در این منطقه باعث به وجود آمدن بافت ها و سکونتگاهای متفاوت نسبت به سایر مناطق ايران شده است، هر چند در گذر زمان این تنوع در شهرها وروستاهای نزدیک به شهررنگ باخته وبه یک فرم یکنواخت و همسو با سایر مناطق ایران تبدیل شده اما این پژوهش با شناسایی روستاهای کوچکتر وبه ظاهر دور افتاده تر که از گزند تحولات ناخواسته ی تحمیل شده بر آنها تا حدودی در امان بوده اند در پی شناخت ، تیپولوژی های مختلف معیشتی وجغرافیایی این منطقه است.تا بر این اساس نتواند پاسخی برای این پرسش بیابد که آیا میتوان الگویی واحد برای مسکن روستایی در این منطقه طراحی نمود ؟
برای پاسخ به این سوال روستاها در این منطقه بر پایه شرایط اقلیمی محیطی ومعیشتی در هفت دسته طبقه بندی شدند این دسته ها عبارتند از:
کشاورزی جلگه ای؛کشاورزی کوهستانی؛کشاورزی جلگه ای کوهستانی؛کشاورزی کوهستانی جنگلی؛دامپروری جلگه ای ؛دامپروری کوهستانی؛دامپروری جلگه ای کوهستانی.
درهریک از این هفت دسته، روستاهایی که دارای بیشترین وزن در هر طبقه بودند انتخاب شده و مورد بررسي دقيقتر قرار گرفتند. بررسی های میدانی وجمع آوری داده ها در مورد هر تیپ و دسته با هدف:
توصیف وتحلیل بافت هر روستا وعناصر موثر بر آن ؛ توصیف وتحلیل الگو های مسکن وعناصر موثر بر آن ؛نحوه ی استفاده احتمالی از انرژی های تجدید پذیر در واحد های مسکونی ؛شناخت مصالح سازه ای و روشهای ساخت مسکن وعناصر موثر بر آن صورت گرفت.
مطالعات نشانگرتفاوت های کلی درسیمای روستاها و واحد های مسکونی در هر دسته با دسته های دیگرعليرغم وجود شباهتهاي زياد در سيماي روستا ها و كليات واحدهاي مسكوني است. متفاوت بودن محل استقرار آنها
سیمای کلی روستاها و اجزاءو قسمت های مختلف سکونتگاهها در هر تیپ اساس وپایه ی این مقاله را در بر مي گیرد.