در نواحي ساحلي درياي خزر و منطقه تركمن صحرا ، گونه هايي از معماري مسكوني درميان اقوام تركمن ديده مي شود كه نمونه اي ارزنده از دانش بومي در ساخت مسكن را نشان مي دهد، چنانكه گونه اي همسازي و همگوني بين معماري و شرايط زيست محيطي و در عين حال، اقتضاي جغرافيايي و مكاني اين مناطق را شكل مي دهد.این امر، به كارگيري مصالح بوم آورد و خلق تكنيك هاي ويژه ساخت خود را نشان مي دهد كه كارآمدترين روش پاسخگويي به نيازهاي فيزيكي و روحي تركمنان ساكنان اين سرزمين را بياد مي آورد.
آنچه در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است،ایجاد رابطه ای پایدار بین فرهنگ،محیط و اقتصاد برای جامعه ترکمن در عرصه معماری مسکن است که در طول زمان زمینه توسعه پایدار این جامعه را مهیا نموده است. مراحل ساخت و آرایش فضایی آلاچیق ها و نحوه قرارگیری آنها در کنار یکدیگر دارای اصول و ویژگی هایی است که بنظر میرسد مشابهت هایی بسیاری به خانه های اولیه که پس از یکجانشینی در مناطقی مانند گمیشان و ترکمن صحرا ساخته اند،دارد.در این تحقیق به مقایسه مسکن موقت و سکونتگاه های امروزی آنها پرداخته و اصول و الگوهای پایدار آن معرفی میگردد.