توجه به مسائل در طراحی معماری یکی از وجوه مهم در پایدارسازی معماری و شهرسازی است. استفاده از انرژی های طبیعی در ساختمان به صرفه جویی در مصرف سوخت وافزایش کیفیت آسایش، بهداشت محیط مسکونی و سالم سازی محیط زیست منتهی می شود. امروزه هم زیستی با شرایط طبیعی واقلیمی، مبدل به یکی از مهم ترین تدابیر در معماری و شهرسازی شده و طراحان را ملزم به رعایت اصول و قواعد خاصی در این زمینه می کند. در این مقاله که براساس مطالعات کتابخانه ای و اسنادی نگارش یافته، ویژگی های بناهای همساز با اقلیم در پهنه های مختلف اقلیمی و معماری ایران معرفی شده است و پس از بیان مشخصه های طراحی همساز با محیط، به مرور وضعیت معماری معاصر ایران بعد از عصر مدرن از دیدگاه همسازی با اقلیم پرداخته شده است. در این بررسی عدم توجه روز افزون معماری امروز ایران، به امر مهم همشازی با محیط، با ارائه ی مثالی مستدل روشن شده و نمونه ای نسبتا خوب از معماری معاصر نیز معرفی گردیده است.