در عصر حاضر شهرنشینی به عنوان یک پدیده اجتماعی یکی از ضروریات زندگی محسوب می شود، شهروندان عموما با سلایق و انگیزه های مختلف در جامعه شهری به فعالیت می پردازند. از این رو زندگی اجتماعی مستلزم وجود روابط حقوقی بین افراد و گروههای مختلف جامعه می باشد و این روابط اجتماعی باید تحت نظم و قاعده ای درآید، در چند دهه اخیر مباحث مربوط به شهروند و حقوق شهروندی در کشوری متناسب با شرایط خاص خود با این مسأله بصورت خاص برخورد می کند. متاسفانه در کشور ما شهرنشینی و شهروندی از یکدیگر تفکیک نشده است و صرفا حضور فیزیکی در شهر به معنای حضور معنوی در آن قلمداد می شود.در این مقاله سعی برآن شده است تا ضمن بررسی حقوق شهروندی به موضوع دستورالعمل مشارکت اجتماعی در محلات شهر تهران پرداخته شده و ابعاد مطرح شده در مواد مختلف آن تحلیل گردد. در این مقاله از روش توصیفی – تحلیلی با رویکرد تحلیل محتوا جهت بررسی موضوع استفاده شده است. منابع لازم در این تحقیق براساس مطالعات اسنادی بویژه مطالعات کتابخانه ای تهیه گردیده است.
براساس نتایج به دست آمده حقوق شهروندی شامل مجموعه ای از حق بر شهر، حق تحرک اجتماعی، حق شناخت، حق تفاوت، حق مشارکت در مدیریت شهری، حق مشارکت در بنای شهر و حق مشارکت در بهره وری با توجه به موارد مطرح شد و در بالا به عنوان حقوق شهروندی می توان دریافت که دستورالعمل مشارکت های اجتماعی در محلات شهر تهران تنها به بند آخر توجه داشته و نمی تواند در راستای تحقیق حقوق شهروندی دیدی جامع داشته باشد.