مقدمه: برخي مواد آرايشي و بهداشتي‌ كه روزانه استفاده مي‌كنيم، حاوي مواد شيميايي و تركيب‌هاي سمي و سرطانزايي هستند كه به راحتي از طريق پوست جذب ‏مي‌شوند. بیشتر لوازم آرایش معمولا مقدار اندکی از این ترکیبات سمی را در خود دارند اما مقدار این مواد در برخی ‏برندهای لوازم آرایشی و بهداشتی بسیار زیاد بوده و این لوازم به شدت سمی هستند.‏ فلزات سنگین سرب و کادمیوم از جمله این مواد هستند.
در این مطالعه میزان فلزات سنگین مانند سرب و کادمیوم در مواد آرایشی بهداشتی وارداتی و سنتی ‏شهرستان زابل بررسی شده است‎.‎
مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی-مقطعی بود که در شهر زابل در سال 1395 انجام شد و تعداد ‏‏55 نمونه ‏‎ ‎که شامل 15 نمونه از برندهای مختلف کرم ضدآفتاب، 15 نمونه از برندهای مختلف رنگ مو ، 15 نمونه ‏ازبرندهای مختلف رژلب و 10 نمونه سرمه چشم که جمعا 55 نمونه بود، انتخاب شد. نمونه های برداشت شده ‏پس از خشک کردن به روش هضم اسیدی آماده شده و میزان فلزات توسط دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد و سپس ‏نمودارها با استفاده از منحنی اکسل رسم گردید و محاسبات آماری با استفاده از نرم افزارSPSS ‎ انجام گرفت.
یافته ها: میانگین سرب در کلیه نمونه های کرم ضد آفتاب 42/2 میلی گرم بر کیلوگرم بود. همچنین میانگین کادمیوم در کلیه نمونه های کرم ضد آفتاب ‏‎ 40/2 ‎‎‏ میلی گرم بر کیلوگرم بود. همچنین میانگین غلظت سرب در کلیه نمونه های مورد بررسی رنگ مو 43/6 میلی گرم بر کیلوگرم می باشد و میانگین کادمیوم 45/0 میلی گرم بر کیلوگرم بود. میانگین غلظت سرب در کلیه نمونه های مورد بررسی رژ لب 40/6 میلی گرم بر کیلوگرم می باشد و میانگین کادمیوم 93/1 میلی گرم بر کیلو گرم بود. میانگین غلظت سرب در کلیه نمونه های مورد بررسی سرمه 91/1 میلی گرم بر کیلوگرم می باشد و میانگین کادمیوم در کلیه نمونه های مورد بررسی سرمه 22/0 میلی گرم بر کیلوگرم می باشد.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده نشان می دهد که مقدار سرب در نمونه های کرم ضدآفتاب کم ‏ولی در نمونه های رنگ مو و رژلب زیاد بود. مقدار کادمیوم در نمونه های رنگ مو کم ولی در نمونه های کرم ‏ضدآفتاب و رژلب بیشتر از مقدار استاندارد آن بود‎.‎‏ .مقدار سرب در نمونه های سرمه نیز زیاد بود. مي توان ‏گفت که احتمالا فلز سرب فلز غالب در محصولات آرايشي است و همچنين بالا بودن فلزات به خصوص سرب ‏در رژلب، بيانگر استفاده محتاطانه از اين ماده آرايشي است چرا که با مخاط دهاني در ارتباط مستقيم و به ‏راحتي وارد بدن مي شود.‏