طي چند دهه اخير، روستاهاي ايران، تحت تأثير تغييرات اجتماعي، از لحاظ زيستي و فرهنگي، دچار دگرگوني فزاينده اي شده اند. گونه های مسکن، حاصل روابط میان نیازهای انسان و محیط او می باشد و به جهت روش های گوناگون زندگی روزمره انسان و شرایط محیطی، متغییر و پیچیده می باشد و آن چه آنها را از هم متفاوت می کند نه اجزای تشکیل دهنده گونه، بلکه منطق استقرار و آرایش فضایی اجزا است که بسته به شرایط زمانی، مکانی و شیوه های سکونت تغییر می نماید و معرف ویژگی های فرهنگی، اقتصادی و اقلیمی آن شیوه است. گونه های مسکن بومی، به خصوص در مناطق روستایی به شدت متاًثر از محیط پیرامون خود می باشد. مقاله حاضر درصدد است تا به بررسي مسکن بومی روستایی سیستان پرداخته و با كوششي هدفمند، عوامل مؤثر بر شکل گیری مساكن روستايي سیستان را شناسايي نماید. روش تحقيق در اين پژوهش شامل روش تاريخي و توصيفي - تحليلي بوده و از مجموع مطالعات ميداني وسيع، روش اسنادي و كتابخانه اي براي جمع آوري اطلاعات، استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که سیستان در شرق ایران با بیش از 800 روستا و سابقه سکونت دائم پنج هزار ساله از شهر سوخته تاکنون، دارای شرایط اقلیمی خاص بوده و ساختار معیشتی و اجتماعی حاکم بر آن باعث شده است که گونه های منحصر بفردی از معماری مسکن در آن شکل گرفته که مهمترین عوامل موثر بر شکل گیری این گونه ها، عوامل اقلیمی و اجتماعی می باشد.