در شهر همدان بناهای متعددی از دوره قاجار شناسایی‌شده است. یکی از بناهای شاخص دوره قاجار این شهر باغ عمارت نظری است. این بنا عمارتی مهم ازنظر معماری است. عمارت در داخل یک باغ قرار دارد. باغ نظری که احتمالاً درگذشته بزرگ‌تر از حالت فعلی بوده – این مجموعه را بانک شاهی در اواخر قاجار ساخته و از سال 1315 تا 1329 محل استقرار نمایندگان کنسول گری انگلیس در همدان بوده است. در ساخت این بنا به‌خوبی اثرات معماری غرب و اروپا را می‌توان مشاهده کرد. این بنا بعد از ملی شدن صنعت نفت توسط مرحوم مراد نظری، خریداری شد. مساحت باغ عمارت نظري 8 هزار و 100 مترمربع است و‌ زیربنای عمارت مياني 800 مترمربع در دو اشکوب ساخته‌شده است. بر اساس مستندات سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان همدان عمارت و كوشك اين مجموعه بخصوص براي آن‌ها كه به معماري كهن ايران علاقه‌مند هستند بسيار جذاب است. این عمارت به لحاظ برخی ویژگی‌ها بنایی منحصربه‌فرد است. اين باغ به «باغ عمارت نظري» معروف است و به اين دليل‌حائزاهميت است كه خيابان‌هاي خاص مشجر آن‌که به ميدانگاه مقابل كوشك مياني مي‌رسند در كنار سر در ورودي هشتي آن با پوشش گنبدي‌اش، جلوه‌اي از معماري و باغ آرايي سنتي همدان را درگذشته نشان مي‌دهد. این مقاله به سابقه تاریخی، روند شکل‌گیری، تغییر در ساختار معماری، تزئینات وابسته به معماری و تأثیرگذاری بر سایر خانه‌های شهر همدان پرداخته است.