روستاها به عنوان حلقه آغازین زنجیره سکونتگاهی در ارتباط مستقیم با طبیعت قرار دارند و به این لحاظ دارای قابلیتهای گردشگری بالایی هستند. بافت های روستایی به دلیل پیوندهای گسترده با بسترهای طبیعی و تاریخی دارای ارزشهای تاریخی، فرهنگی، طبیعی و معمارانه می باشند. از سوی دیگر، بافت و سیمای کالبدی بسیاری از روستاهای کشور، متاثر از رویکردها، سیاستگذاری¬ها و نفوذ مظاهر نوین شهری طی دهه¬های اخیر، دستخوش تطور و دگرگونی گردیده است. از این رو، انجام اقدامات مناسب برای بهسازی و حفظ ذخائر کالبدی و فرهنگی روستاها، بعنوان میراث ماندگار نیاکان ضرورت می یاید. به همین دلیل توجه به روستاها در یک دهه اخیر با گرایش های جدیدی همراه شده که در این میان گرایش به روستا به مفهوم بهسازی بافت باارزش روستایی، رویکرد جدیدی را در راستای توجه و صیانت از ارزش های روستا که بیشتر از وجه میراثی برخوردار است، عرضه می دارد. در این رهگذر، رسالت قانونی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی این نهاد را بر آن داشت تا با مطالعه، طراحی و اجرای بهسازی بافتهای باارزش روستایی از برنامه سوم توسعه، حفاظت و احیاء بافت کالبدی روستاها را در راستای دستیابی به اهدافی- از جمله با هدف حفاظت و احیاء ارزش های فرهنگی، تاریخی، کالبدی- فضایی، معماری و منظر روستایی و معرفی این ارزش ها در سطوح ملی و فراملی بخصوص در زمینه توسعه گردشگری- مورد اهتمام قرار دهد. مقاله حاضر که از لحاظ ماهیت و شیوه تحقيق، توصيفي- تحليلي و خروجی آن، کاربردی- توسعه¬ای است، با هدف بررسی تاثیر طرح بهسازی بافت باارزش روستای کزج خلخال در توسعه پایدار گردشگری روستایی آن نوشته شده است.
نتایج تحقیق مبیّن این است که سيما و فضای كالبدي روستای کزج تحت پوشش طرح بهسازی بافت باارزش روستایی، دچار تحولات زیادی از جمله زیباسازی روستا شده و همین مسئله باعث جذب گردشگران به این روستا و توسعه پایدار گردشگری روستایی آن شده است. همین توسعه پایدار گردشگری روستایی با کارآفرینی و افزایش درآمدهای روستایی باعث خلق یک فرآیند توسعه یافته برای حصول به پایداری در بافت باارزش روستای کزج شده است.