دیابت از جمله بیمار های مزمن است که به دلیل کمبود و یا کاهش عملکرد انسولین باعث افزایش میزان قند خون در بدن می شود. استفاده از گیاهان دارویی در طب سنتی و به فرم داروهای گیاهی می تواند نقش زیادی با عوارض کمتر نسبت به داروهای شیمیایی مشابه در درمان دیابت داشته باشد. مصرف گیاهان دارویی توسط بیماران دیابتی حتی در کشورهای غربی به طور گسترده ای عمومیت یافته است. استفاده از گیاهان دارویی به ویژه زمانی که درمان های رایج قادر به کنترل بیماری نیستند و بیمار نیاز به تجویز انسولین دارد چشمگیر می باشد. در فرمولاسیون داروهای گیاهی ضد دیابت تولید شده در کشورهای روسیه و اوکراین پنج گونه گیاهی بیشترین درصد ترکیب ها را تشکیل می دهند که شامل گیاهان گزنه، گالگا، گل قاصدک، لوبیا و قره قاط هستند. تحقیقات نشان داده است که ترکیبات گلیکوزید ها، پلی ساکارید ها، آلکانوئید ها، فلاونوئید ها، ترپنوئید ها، ساپونین ها، استرول ها، اسید های آمینه و مشتقات آنها فعال ترین عوامل برای کنترل قند خون در حیوانات آزماشی هستند. طبق تحقیقات انجام شده و بر اساس منابع موجود بین 800 تا 1200 گونه گیاهی وجود دارد که دارای پتانسیل ضد دیابتی است. هدف از نگارش این مقاله معرفی گیاهان دارویی بومی ایران و غیربومی است که بر اساس متون طب سنتی و تحقیقات روز دنیا می توانند خاصیت ضد دیابتی داشته باشند.