در بناهای مذهبی به ویژه مساجد وجود محراب از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است، که جزء برترین عنصر نمادین دین اسلام محسوب می شود. محراب بهترین عنصر معماری مذهبی است و به عنوان یادگار دوران اسلامی قلمداد می گردد. محرابها به عنوان نماد بندی در برابر باری تعالی در معماری اسلامی مساجد دارای انواع تزئینات بوده اند؛ که در این زمینه هنرمندان ایرانی محراب را هم عرصه هنر نمایی خود قرار داده تا قبله نماز گزاران خالی از لطافت هنری نماند؛ چرا که آراستن بخش های مختلف مساجد به ویژه محراب همواره از دغدغه های مهم برای مسلمانان بوده است. در این پژوهش با هدف بررسی جایگاه و ویژگی های محراب، تزئینات وابسته به آن در فرهنگ و معماری ایرانی _ اسلامی و ساخت آن و نقوش بکار رفته در معماری محراب و انواع این شاخصه ی معماری اسلامی پرداخته شده است. این پژوهش در قالب تحلیلی_ توصیفی و شیوه گرد آوری اطلاعات به روش اسنادی(کتابخانه ای) و مطالعه میدانی نمونه موجود در شهرستان نیریز مسجد جامع کبیر جمع آوری شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد از ابتدای ورورد اسلام به ایران، ساخت مسجد و محراب به همراه تزئینات هندسی و گیاهی، مقرنس ها، سر ستون ها وعلاوه بر آن ها استفاده از خطوط نیز در تزئینات مسلمانان رواج داشته است. در سر تا سر ایران اسلامی مساجد با شکوهی به دلیل محرابهای بزرگ و پر تزئین به عنوان شاهکار جهانی شناخته شده اند.