همگام با پیدایش و تکامل نظام سرمایه¬داری، انباشت، تمرکز فضایی ابزار تولید و نیاز به نیروی کار به گسترش شهرنشینی و شهرگرایی منجر شد و شهرها مکان مناسب نظام سرمایه¬داری معاصر و شهرنشینی شیوه مطلوب آن بشمار آمدند. تحقیق و پژوهش در چگونگی رشد و توسعه کلانشهرها در جهان و مشکلات و مسائل سیاسی – اجتماعی و اکولوژیکی اغلب آنها در کشورهای در حال توسعه از چندین دهه قبل مورد توجه و تامل صاحبنظران علوم اجتماعی و علوم اجتماعی و علوم شهری بوده و هست. در این مقاله روند رشد و توسعه شهر مشهد و برخی مسائل و چالش¬ها مورد کند و کاو قرار گرفته است. هدف مقاله حاضر بررسی عوامل پیدایی کلانشهرهای ایران و ارزیابی راهبردها و روند توسعه ناپایدار کلانشهر مذهبی شهر مشهد به عنوان دومین کلانشهر کشور پس از تهران است که با تاکید بر تعادل بخشی میان توسعه شهری و محیط به انجام رسیده است. نتایج پژوهش با ارزیابی توسعه کلانشهرهای ایران از جمله شهر مشهد که از چالش¬های مهم نظام شهری کشور می¬باشد، ارائه شده است.