استقرار نامتوازن و متراکم صنایع آلاینده در ضلع غربی و شمال غربی شهرستان اردکان و با توجه به اینکه جهت وزش بادهای غالب عموما نیز در این محور به نحوی است که آلاینده ها را به داخل شهر هدایت میکند محیط زیست وسلامت مردم در این شهر را با بحران جدی مواجه ساخته هست .
اين پژوهش با روش میدانی از جمله مصاحبه به بررسی ديدگاه ها و نظرات متخصصین و کارشناسان بخش های درمان ، محیط زیست و فرهنگی استان یزد می پردازد و مسئولين را در برنامه ریزی بهتری با این مشكل تهديد كننده سلامت و فرهنگ کهن منطقه ياری می نمايد ، علاوه برآن به مردم استان یزد و شهرستان اردکان در خصوص ارتباط تنگاتنگ آلودگی هوا ناشی از آلاینده های صنایع و بروز بیماری سرطان آگاهی می دهد و نتايج آن می تواند راهنمایی برای مسئولين ومردم برای فرهنگسازی و آموزش نسل آينده باشد.
در نگارش این مقاله پژوهشگرسعی کرده پس از بررسی پیامدهای استقرار و توسعه نامتوازن صنایع آلاینده در شهرستان اردکان نظرات تخصصی کارشناسان و متخصصین علوم پزشکی و محیط زیست در خصوص عوارض آلاینده های صنعتی و ارتباط آن با افزایش صعودی بیماری سرطان در استان یزد را بررسی کند ویافته ها نشان می دهد در پی استقرار غیر کارشناسی و بیش از حد صنایع آلاینده در دشت اردکان – یزد اقدامات انجام شده درخصوص کنترل آلودگی هوا قابل قبول به نظر نمی رسد و پیامد مستقیم آن تجمع گازهای سمی و ذرات غیرمجاز در هوای شهر می با شد که به تبع آن باعث رشد تصاعدی انواع بیماری ها به خصوص سرطان و نزول فرهنگ منطقه و به تبع آن ناامنی این شهر گردیده است، مهاجرت های غیر قابل کنترل به شهرستان اردکان که شهری صنعتی شناخته می شود تغییرات منفی فرهنگی و اجتماعی برای ساکنان بومی به ارمغان آورده است، مهاجرت های نگران کننده از استان های شرقی کشور و کشورهای همسایه به این شهر کویری و بی آب یزد چالش ها و مشکلاتی را وجود آورده است که می طلبد مسئولان استان در تصمیم گیری ها به این مهم توجه ویژه داشته باشند چراکه تاثیرات منفی در حوزه های سلامت ، محیط زیست و اجتماعی به دنبال دارد. در پایان نظرات کارشناسان برای رفع این معضل ارایه شده است .