امروزه شهرها به عنوان کانون تجمعات انسانی، منابع بیشتری را مطالبه می¬کنند. این موضوع و عوامل مهمی چون رشد جمعیت و مهاجرت¬های گسترده به شهرها خود باعث گسترش شهرها می¬شوند. درحال حاضر الگو توسعه شهرها به دو دسته توسعه افقی یا پراکنده و توسعه عمودی تقسیم می¬گردند. شواهد نشان می¬دهد که در دهه¬های اخیر شهرها به صورتی بی¬برنامه رشد کرده و محدوده¬های شهری به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیده¬اند. به همین خاطر برنامه¬ریزان و سیاستگذاران در سراسر جهان تلاش می¬کنند تا با شناخت الگو توسعه شهر، رشد آن را در راستای توسعه پایدار شهری هدایت و مدیریت کنند. هدف این تحقیق تحلیل و بررسی الگوی رشد و توسعه فضایی کلانشهر مشهد می¬باشد که برای رسیدن به این هدف، از روش تحلیلی توصیفی – اسنادی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. نتایج نشان می¬دهد شهر مشهد در سال¬های اخیر با گذشت زمان توسعه پرشتابی داشته که باعث رشد نا متوازن و پراکنده این شهر شده به نحوی که تاثیر آن را در کالبد شهر می¬توان به وضوح دید.