تحقیق حاضر با هدف آشنایی و مستندسازی فرهنگ استفاده سنتی از گونه‌های کاربردی منطقه سرایان در استان خراسان جنوبی صورت گرفت. در این مطالعه، با تهیه پرسشنامه به بومیان هر منطقه مراجعه و مصاحبه‌ی شخصی با گیاه شناسان سنتی خصوصاً افراد مسن و مطلع که دارای اطلاعاتی در زمینه‌ی گیاهان دارویی هستند، صورت گرفت. مصاحبه‌ها با محوریت نام محلی گیاهان، فرم رویشی، زمان جمع آوری، نحوه برداشت، ‌اندام مورد استفاده و نحوه مصرف و خواص گیاهان مطرح و تا جایی ادامه پیدا می‌کرد که پاسخ‌های تکراری ثبات و صحت مصاحبه را محقق می‌ساخت. گیاهان جمع آوری شده با استفاده از منابع معتبر گیاه شناسی شناسایی شد. در این مطالعه 133 گونه گیاه با کاربردهای مختلف از منطقه سرایان شناسایی شد که متعلق به37 جنس و37 خانواده بوده که در بین خانواده‌های Asteraceae، Chenopodiaceae، Lamiaceae و Gramineae از بیشترین سهم برخوردار بودند که از این تعداد 87 گونه، دارویی است. نتایج حاصل از بررسی کاربرد سنتی گیاهان نشان داد که بیشترین استفاده دارویی از گیاهان جهت درمان بیماری‌های گوارشی، قلبی- عروقی و سیستم تنفسی می‌باشد. بیشترین کارکرد ‌اندام‌های مصرفی گیاهان شامل برگ، بذر و میوه بود. بررسی و مقایسه کاربردهای مختلف گیاهان در منطقه مورد مطالعه و همچنین سایر نقاط ایران تشابه موارد مصرف در میان برخی گونه‌های گیاهی مشابه در مناطق مختلف کشور را به اثبات می‌رساند. شناخت این گیاهان و مستندسازی دانش پیرامون آن‌ها می‌تواند زمینه مناسبی برای شناسایی اثرات درمانی جدید گیاهان، استفاده بهتر از گیاهان دارویی و فرآورده‌های آن‌ها را فراهم آورد.