زمینه و هدف :
کهن الگوی جامع باغ ایرانی از دوران باستان و اوج شکوفایی پس از اسلام تا امروزدر همزیستی با طبیعت پایدار بوده اما باغسازی اروپایی با تغییر سبک در دوره های مختلف تاریخی تحت تاثیر اندیشه سیاسی حاکمان دوره های مختلف تحولات زیادی داشته است . منظرنوین از طراحان انتظار دارد تا فضای سبز شهری علاوه برمعیارهای زیبایی ،در هماهنگی کامل با اقلیم، فرهنگ و ارزش های جامعه باشد و مکان خلق شده بتواند بعنوان یک کالبد پویا با داشتن معیارهای پایداری و اکولوژیکی علاوه بر ارتقای تعاملات اجتماعی و ماندگاری کاربر در محیطی فرح بخش و سلامت افزا ، نه تنها کمترین آسیب را به طبیعت پیرامون وارد کند بلکه در احیای طبیعت تخریب شده و انرژی های پاک همگام با توسعه پایدارموثر باشد. پژوهش پیش رو با استناد به حکمت باغ ایرانی، و انطباق کامل آن با زمینه زیست محیطی و کالبدی ،تاریخی ، فرهنگی-اجتماعی و اقلیم ایران و مقایسه آن با باغسازی اروپایی درراستای همسویی با اهداف توسعه پایدارکه امروز دغدغه جهان و کشور ماست، صورت پذیرفته است .
روش تحقیق :
این مطالعه از نظر روش گردآوری داده پژوهشی توصیفی از نوع پس رویدادی و علی-مقایسه ای میباشد از این رو پس از جمع آوری داده های کتابخانه ای پیرامون معماری باغ ایرانی و باغهای اروپایی واعتبارسنجی یافته ها، مولفه های باغ اروپایی و ایرانی در مطالعات گذشته استخراج شد.سپس شاخص های تعینن شده با معیارهای پایداری باغ ایرانی و باغ اروپایی با روش تحلیلی-تطبیقی آنالیز شد. و پس از آنالیز تحلیلی جنبه های اشتراک و تمایز در نهایت نتایج بیان شده است.
نتیجه گیری :
یافته ها نشان داد در مقایسه با باغسازی اروپایی ، باغ ایرانی کامل ترین الگو مطابق با معیار های اکولوژیکی در جهت دستیابی آسان به اهداف پایداری در همه ابعاد زیست محیطی-فرهنگی-اجتماعی-اقتصادی می باشد. معماری باغ ایرانی در فرم به جای دست اندازی به طبیعت طرح را با بستر محیط و اقلیم تطابق میدهد. درعین حال با نگاهی کاربردی و اقتصادی از تمامی اجزا خصوصا آب و گیاه وفضا نهایت بهره مندی را در جهت تولید و بهینه سازی مصرف داشته است.علاوه برآن با تضمین آسایش کاربر در فضایی امن و شفابخش هماهنگ با سلیقه و فرهنگ بومی ماندگاری کاربر و تعاملات اجتماعی را رونق میدهد. از طرفی با استناد به آسایش حرارتی بیشتر در باغهای تاریخی نسبت به بافت اطراف و از طرفی تاثیر نظام آب و نظام کاشت باغ ایرانی در تعدیل جزایر گرمایی خصوصا در نقاط مرکزی شهر، استفاده از الگوی باغ ایرانی در مناطق مرکزی میتواند نقش بسزایی در تعدیل جزایرگرمایی و نهایتا افزایش ماندگاری کاربر در فضاهای عمومی داشته باشد.