دیابت زمانی رخ می دهد که بدن قادر به جذب گلوکز و استفاده از آن برای سلول های خود نباشد که این مشکل باعث تجمع گلوکز اضافه در جریان خون می شود. دیابت کنترل نشده می تواند منجر به عواقب جدی شود همچنین باعث آسیب به بافت های دیگر مانند قلب، کلیه ، چشم و غیره از دیگر عواقب آن میباشد.در این بیماری فرآیند هورمون انسولینی که از پانکراس آزاد میشود و باید گلوکز اضافه را از جریان خون بگیرد دچار اختلال میشود. پانکراس یا انسولین کافی تولید نمیکند که نوع یک دیابت است و یا اینکه در دیابت نوع دو پانکراس انسولین کافی را میسازد اما بدن آن را جمع آوری نمیکند. برای بهبود و پیشگیری از این اختلال استفاده از داروهای گیاهی از دیرباز تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته است چون در گیاهان دارویی ترکیبات و مواد شیمیایی وجود دارد که خاصیت ضددیابتی با خود دارند.در ايـن مطالعه، بررسي مواد مؤثره گياهي و مكانيسم اثر آنها در بیماری دیابت و عوارض ناشی از آن مورد بحث ميباشد.طبقه بندی گياهان ضدديابت بر اساس ساختار مواد مؤثره موجود در آنها مهم است، در مقاله حاضر داروهاي گياهي بر این اساس بررسي شدند. بـه ايـن منظـور در تمـامي بانـكهـاي اطلاعـاتي مانند google scholar و غیره همچنین مجلات داخلی و خارجی با كليد واژه هاي مختلف از جملـهclinical plants, herbal plant in diabetes antidiabetes compounds in plants و غيره، جستجو انجام گرفت. سپس مقالات بر اساس مواد مؤثره گياهي و مكانيزم عمل، طبقه بندي شدند. نتايج، حضورگروه اصلي از مواد: فلاونوئيدها، ساپونينها، آلكالوئيـدهـا، ترپنوئیدها، کاتچین ها و کومارین ها در گياهان مختلف نشان داد که ترکیبات گیاهی در بهبود بیماری دیابت و کاهش عوارض آن نقش زیادی دارند. این نتایج از تحقیقات حیوانی و انسانی اثبات شده استخراج شدند.
به طور كلي مكانيزم اثـر ايـن ترکیبات شیمیایی عبارتنـد از: تحريـك ترشـح انسولين، خاصيت آنتي اكسيداني، مهار يا فعال كردن برخي آنزيم ها يا تغيير در بيان برخي ژن ها كه منجر به مهار بيوسنتز گلـوكز يـا فعال شدن مسيرهاي دخيل در كاتابوليسم يا دفع آن ميشود و همچنين مهار اتصال قند به بيومـاكرومولكولهـا و در نتيجـه حفـظ ساختار پروتئين ها که در بیماری دیابت نقش دارند.