آگاهی از وضعیت بیماری¬های هر منطقه جغرافیایی، برای کشورها¬یی که در آن منطقه واقع شده¬اند از اهمیت بسیاری برخوردار می¬¬باشد. برآورد میزان بروز بیماری سل در ایران 24/14در یکصد هزار نفرجمعیت در سال می باشد. بیماری سل یکی از مشکلات اساسی بهداشتی دنیا محسوب می¬گردد. این بيماري بزرگترين علت مرگ ناشي از بيماري¬هاي عفوني در جهان است و داراي مرتبه دهم در بار جهاني بيماري¬هاست و پيش بيني مي¬شود تا سال 2020 همچنان جايگاه كنوني خود را حفظ كند و یا تا رتبه هفتم صعود نماید. این پژوهش پراکندگی جغرافیایی بیماری سل را در سطح شهرستان فومن و ارتباط بروز آن با متغیرهای جنس، سن، محل سکونت،وضعیت اقتصادی، بعد خانوار و عوامل جغرافیایی مثل نورخورشید، ارتباط بیماری با فصول سال مورد بررسی قرار می¬دهد. روش تحقیق در آن توصیفی، تحلیلی و عملیات میدانی است. تجزیه و تحلیل اطلاعات با نرم افزار spss و ترسیم نقشه-ها¬ی پراکندگی بیماری سل با برنامهArcGIS انجام پذیرفت. یافته های پژوهش حاضر نشان می¬دهد میزان بروز بیماری سل در مردان بیشتر از زنان و همچنین در مناطق روستایی بیشتر از مناطق شهری است. 68.2 درصد بیماران مبتلا به بیماری سل نیز ساکن ناحیه جلگه ای هستند. فصول بهار و پاییز بیشترین و زمستان کمترین فراوانی بروز بیماری را به خود اختصاص داده اند. آنالیز داده های پراکندگی بیماری طی 5 سال نشان می¬دهد که هیچ ارتباطی بین شغل، مصرف مواد دخانی، سابقه ابتلا به دیابت، سابقه زندانی بودن و وضعیت محل سکونت بیماران از نظر تهویه و نورگیری، با بروز بیماری سل وجود نداشته و از آنجا که بیماری سل از راه هوا و تنفس انتقال می¬یابد می¬توان نتیجه گرفت مهمترین علت بروز بیماری، تماس با فرد مبتلا به سل بوده است.