فطرت پاک و خداجوی آدمیان در اعصار مختلف سبب گشته است تا انسان در ازای پیدایش و خلقت ادیان بدنبال واقعیت و یکتا پرستی و سیر افاق و انفس بپردازد .
هدف کلی مقاله حاضر پژوهش در مفاهیم و تعاریف و ابعاد گردشگری مذهبی دارد
مذهب در گرایشات مختلف و در کشورهای مختلف دنیا جهانگردان مذهبی را کنجکاو و ترغیب به سفر نموده است . اولین انگیزه مهم سفر برای بازدید از اماکن مقدس و تاریخی فرهنگی ادیان خود و بنوعی زیارت اماکن مقدسه و دومین انگیزه آشنایی با فرهنگ و آداب اماکن مقدسه سایر ادیان که با فرهنگ و مذاهب ملل مختلف گره خورده است می باشد.
آشنایی با مذاهبی که سالانه میلیونها سفر را موجب گشته و سفرهای معنوی را رقم می زنند همچون سفر به مکه مکرمه برای انجام مناسک حج توسط مسلمانان جهان .
بی بند و باری – فساد اخلاقی و پوچ گرائی در مقاصد مختلف کشورهای پیشرفته ، روح خداجوی انسانها را خسته نموده و به جهت جلای روح به بهترین گزینه ( توریسم مذهبی ) پناه آورده اند و این بهترین فرصت برای اعتلای توریسم مذهبی در بعضی کشورها خاصه ایران می تواند باشد .
مذهب یکی از مهمترین ارکان زندگی انسان واقع شده است . در فرهنگ اسلامی سیاحت به سیر آفاق و انفس مورد توجه قرار گرفته و در قران کریم ( کتاب انسان ساز ) چندین بار از سفر با انگیزه مطالعه در احوال ملل گذشته ، مطالعه در خلقت و .... به میان آمده است و اینگونه است که گردشگری مذهبی شکل میگیرد.