استان همدان در غرب کشور به عنوان خاستگاه گیاهان دارویی و ذخیره گاه ژنتیکی بسیار ارزشمندی برای کشت انواع گیاهان دارویی مطرح است.از عمده‏ترین مشكلات موجود بر سر راه رشد و توسعه گیاهان دارویی، بازاریابی آن می‏باشد.بطوریکه پرداختن به موضوع بازاریابی و بررسی مسیر های انتقال گیاهان دارویی و کارایی هر یک از آنها می تواند نقش بسیار مهمی در افزایش ارزآوری از طریق صادرات این محصولات به همراه داشته باشد. مطالعه حاضر نیز با هدف بررسی وضعیت بازاریابی و تحلیل مسیرهای مختلف بازاریابی گیاه دارویی گشنیز استان همدان و با تاکید بر صادرات آنها در صدد ارائه راهکارهایی در جهت بهبود بازاریابی این محصول می باشد. حجم نمونه از فرمول کوکران محاسبه می شود. اطلاعات مورد نیاز از طریق نمونه گیری تصادفی و تکمیل پرسشنامه در سال زراعی 94-1393جمع آوری گردید.جامعه آماری شامل تولیدکننده، خرده فروش ، عمده فروش است. اندازه نمونه تولیدکنندگان، عمده¬فروش و خرده¬فروش گیاه گشنیز به ترتیب 248، 15 و 10 نفر می¬باشد. با توجه به وضعیت گیاه دارویی مورد نظر معیارهای حاشیه¬های بازاریابی، کارایی بازاریابی، توابع حاشیه بازاریابی و ضریب هزینه بازاریابی برای آن بررسی شد.بر اساس نتایج حاصل از تحلیل بازاریابی، 6مسیر بازاررسانی برای محصول گشنیز مشخص گردید که مسیر تولیدکننده-عمده فروش-خرده فروش-مصرف کننده ،به عنوان کاراترین مسیر درنظر گرفته شد.ضریب هزینه بازاریابی گشنیز در کاراترین مسیر 85/4 درصد می¬باشد. کارایی قیمتی، فنی و کارایی کل به ترتیب 90، 81 و 71 درصد به دست آمد، که مقدار کارایی قیمتی بیش¬تر از کارایی فنی می¬باشد. . حاشيه خرده¬فروشي¬، عمده¬فروشي و حاشيه کل بازار برای مسیر مذکور به ترتيب 1985، 1458 و 3443 تومان به دست آمد. هم¬چنين سود خالص بازاريابي توليدکننده، عمده¬فروش و خرده¬فروش براي يک کيلوگرم گشنيز به ترتيب 5/1962، 452 و 1985 تومان برآورد گردید.