معماری کویری و بومی ایران حاوی بسیاری از ویژگی های منحصر بفرد است که همواره ضمن توجه به نیاز های زیباشناختی در راستای کشف آهنگ طبیعت، استفاده از انرژی های تجدید پذیر و ساختن بنا هایی با کمترین مصرف انرژی و منطبق بر بستر اکولوژیک خود بوده است. اما بررسی معماری چند دهه اخیر نشان می دهد که تقلید از معماری مدرن غرب، علاوه بر اینکه همخوانی و سازگاری منطقی با رفتار و عادات مردم نداشته است، بر خلاف معماری هماهنگ و همساز با اقلیم گذشته، به ایجاد ساختمان های "انرژی ضایع کن" منجر شده است. افزایش مصرف چه بسا بیهوده ی انرژی های فسیلی در بنا های امروزی مشکلات بسیاری را سبب می شود و ضرورت استفاده بهینه از انرژی های تجدید پذیر را بیش از پیش نمایان می سازد. در این پژوهش که به روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و تطبیقی انجام می گردد ابتدا ویژگی های معماری پایدار و zero energy مطرح می گردد و در ادامه پس از معرفی ویژگی های معماری بومی مناطق گرم و خشک این ویژگی ها در دو بنای فوق مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. در این راستا میزان بهره گیری این دو بنا از اصولی چون طراحی اقلیمی، تکنیک ها و فن ساخت، گرمایش و سرمایش و میزان روشنائی و ... به دو روش توصیفی به شیوه کتابخانه ای و تحلیلی به شیوه پیمایشی بررسی گردید و این نتایج حاصل گردید که در دستیابی به یک فرم ساختمانی پایدار و انعطاف پذیر، و در مقایسه با خانه ی خورشیدی یزد بعنوان یک نمونه موفق پایدار، بنای خانه بروجردی های کاشان با بهره گیری از اصول ساخت بناهای بومی منطقه ای، مصالح در دسترس، انرژی های تجدید پذیر به عنوان یک نمونه موفق در بهره گیری از اصول معماری zero energy در جهت پاسخگوئی به شرایط اقلیمی منطقه طراحی گردیده است.