از گذشته محلات مسکونی شهرها، به عنوان سلول‌هاي حیات شهري داراي نقش اساسی در زندگی ساکنین آنها بوده‌اند. در چند دهه اخیر، با تغییرات شگرف در شیوه زندگی, در ساختار محلات نیز تغییرات اساسی ایجاد گردیده است. با مطرح شدن دیدگاه کیفیت زندگی شهري به عنوان دیدگاهی که حل مشکلات کنونی شهرها و زندگی شهري را نه در گرو توسعه یک بعدي اقتصادي در سطح ملی و توسعه صرفاً فیزیکی-کالبدي در مقیاس شهري، بلکه بوسیله دستیابی به معیارهاي جامع‌تر و چند بعدي در عرصه برنامه‌ریزي می‌داند. کیفیت زندگی شهری همواره با وجود شاخص‌هایش مورد بررسی، پایش و اندازه‌گیری قرار گرفته است که این شاخص‌ها به دو دسته شاخص‌های عینی (واقعی) و شاخص‌های ذهنی (روانی) تقسیم می‌شوند. بر اين اساس هدف اصلي تحقيق حاضر، اعتلاء كيفيت زندگي شهري محلات مسکونی کلانشهرها، با کسب یک شناخت جامع و همه جانبه از وضع موجود محلات از طریق تحلیل و رتبه‌بندی حوزه‎ها، معیارها و شاخص‌های مربوطه و سپس الویت‌بندی آنها بر اساس امتیازات به دست آمده و با استفاده از مدل تحلیل شبکه‌ای(ANP) می‌باشد. در این راستا ابتدا به بررسی حوزه‌ها، معیارها و شاخص‌های ارائه شده توسط صاحب نظران و سازمان‌های مختلف پرداخته و در پی آن پنج حوزه اصلی فرهنگی، محیطی، اجتماعی، حمل‌ونقل و دسترسی و اقتصاد انتخاب گردیده، معیارها و شاخص‌های آنها تعیین گشته و وزن‌دهی و رتبه‌بندی شده و در نهایت در جهت تحلیل و بررسی کیفیت زندگی شهری در محلات مسکونی کلانشهرها و رتبه‌بندی آنها، الویت‌بندی نهایی می‌شوند. محلات مورد مطالعه در این تحقیق در راستای جمع‌آوری اطلاعات و داده‌های مورد نیاز، از میان محله‌های مسکونی کلانشهر تبریز و به تفکیک مناطق ده‌گانه شهرداری و با کمک نظرات کارشناسانه و سیستم تحلیل شبکه‌ای و از هر منطقه یک محله انتخاب شده‌اند. به این ترتیب تعداد 10 محله از مناطق شهرداری کلانشهر تبریز انتخاب شده و معیارها و شاخص‌های کیفیت زندگی شهری در آنها بررسی شده و بعد از آن این محلات وزن دهی و رتبه بندی شدند. که در نهایت کوی ولیعصر(عج) تبریز دارای بهترین وضعیت و ناحیه خاوران دارای پایینترین سطح کیفی بودند.